یکی از بهترین روش های پیشگیری از بارداری شیر دادن به کودک است که نقش مهمی در تنظیم باروری مادر دارد ولی با عدم تغذیه کودک با شیرمادر و شروع زودتر از زمان مشخص غذای کمکی، احتمال بروز بارداری افزایش پیدا می کند و حتی امکان دارد مادر به طور ناخواسته باردار شود.
بسیاری مادران فاصله بین تولد فرزندانشان حدود ۴ سال است بدون این که یکی از روش های پیشگیری از بارداری را تجربه کرده باشند؛ تنها دلیلش در واقع همان مکیدن پستان نوزاد در روز و شب و فواصل کوتاه بوده و عامل اصلی قاعده نشدن مادر در این دوران تلقی می شود.
نقش مکیدن پستان:
مکیدن نوزاد از پستان مادر به تنهایی می تواند موجب جلوگیری از تخمک گذاری شود.
برگشت عادت ماهیانه:
تخمک گذاری در مادرانی که به کودک خود شیر نمی دهند اغلب بین ۵ تا ۶ هفته پس از زایمان رخ می دهد ولی به عکس در مادرانی که شیرده هستند، احتمال وقوع آن قبل از هفته ۱۲ بسیار کم به چشم می خورد.
عدم وجود عدم تخمک گذاری در واقع عامل مهمی در پیشگیری از بارداری به شمار می رود و اکثر مادران قبل از این که قاعده شوند، تخمک گذاری در آن ها صورت نمی گیرد.
تعداد دفعات شیردهی و آغاز غذای کمکی:
تعداد دفعات شیردهی و کاهش شیردادن به کودک در شب و استفاده از پستانک، نقش مهمی در مهار تخمک گذاری دارد؛ همچنین شروع زود غذاهای کمکی چون دفعات مکیدن پستان را کم می کند، بازگشت حاملگی را افزایش می دهد.
نوزادانی که سالم بوده و هیچگونه علائم نارس بودن در آن ها مشاهده نمی شود، شروع غذای کمکی تا ۶ ماهگی توصیه نمی شود و اگر مادری در ۴ ماهگی غذای کمکی به کودک خود دهد، از همان زمان تخمک گذاری آغاز می شود.
روش های پیشگیری از بارداری:
کاندوم:
برای پیشگیری از بارداری کاندوم به تنهایی روش اطمینان بخشی نیست ولی در زمان شیردهی که تخمک گذاری نیز مهار می شود، درصد عدم موفقیت آن هم کاهش می یابد.
بستن لوله رحم:
استفاده از این روش در شرایطی که زن و شوهر تمایلی به داشتن فرزند ندارند، بسیار مناسب است.
قرص پروژسترونی(قرص شیردهی):
مصرف این گونه از قرص ها بر کیفیت شیرمادر تاثیری ندارد.
گذشت ۳ ماه از زمان زایمان سزارین برای کاشت این وسیله مناسب است؛ به دلیل این که باید در ابتدا اطمینان حاصل کرد که برش های جراحی روی رحم به طور کامل جوش خورده است.
هورمون های تزریقی:
از نظر هورمونی شباهت بسیاری به قرص های شیردهی دارد و تاثیر آن نیز بالاتر است و در مواردی که مصرف قرص سر ساعت مشخصی برای مادر غیرممکن است، استفاده از این روش توصیه می شود.
وسیله داخل رحم(آییودی):
این وسیله نیز بر شیر مادر و رشد کودک تاثیری نداشته و ۶ تا ۸ هفته پس از زایمان، بهترین زمان برای کاشت آ یو دی در رحم است؛ چرا که اگر زودتر از این زمان باشد، امکان افتادن و خارج شدن آن نیز افزایش می یابد.