رشد سطح ادراک کودک در ماههای چگونه باید باشد و عکس العمل آن ها در ماههای مختلف پس از تولد به چه صورت است.
مهارت های درک زبان در کودک شما که به معنی فهمیدن کلمات و اصوات است، از زمان نوزادی شروع به شکل گیری و رشد می کند اما ماه ها طول می کشد تا بتواند دستوراتی از قبیل “به بینی ات دست بزن!” را متوجه شود. کاری که کودک انجام می دهد این است که با دیدن شما که به بینی خودتان دست می زنید، از شما تقلید می کند که لزوما به این معنی نیست که کودک کلمات شما را در حالی که به بینی خودتان دست می زنید، متوجه شده است. در این مرحله کودک هنوز هم به خواسته ها و دستورات شما عمل نمی کند زیرا در حال کشف معانی لغات و ترکیب آنها با یکدیگر است.
چه زمانی می توانید از کودک انتظار داشته باشید که دستورات شما را بفهمد:
کودکان پیش از کسب مهارت بیان کلمات، توانایی درک و فهم زبان را به دست می آورند. کودک شما قبل از آنکه بتواند چیزی را که می خواهد به شما بگوید، حرف شما را می فهمد.
۳ تا ۶ ماهگی: نوزاد شما به تغییرات صدا و لحن شما واکنش نشان می دهد، مثلا با گفتن “نه” تاکیدی، به شما زل می زند و از کاری که مشغول انجام دادن آن بود، دست می کشد. به این نکته توجه کنید که ممکن است نوزاد هنوز هم در این مرحله متوجه تغییر لحن شما نشود، بنابراین در موقعیت های خطرناک منتظر عکس العمل کودک نمانید و خودتان وارد عمل شوید.
۵ تا ۶ ماهگی: نوزاد با شنیدن نام خودش واکنش نشان می دهد اما بعد از اینکه توجه او را با صدا کردن نامش جلب می کنید، نمی توانید مطمئن باشید چیز بیشتری از حرف شما را متوجه شود.
۶ تا ۷ ماه: ممکن است کودک شما بتواند به دستورات ساده مانند “مامان بزرگ را ببوس” واکنش نشان دهد اما احتمالا لازم است برای درک و انجام آنها به کمک شما نیاز خواهد داشت. البته امکان دارد عکس العمل کودک به دستورات شما با کمی تاخیر صورت بگیرد.
۱۰ تا ۱۲ ماه: کودک شما باید بتواند به دستورات پایه و واضح عمل کند، خصوصا اگر این دستورات به همراه ژست های بدنی باشد. برای مثال همزمان با گفتن “فنجان را به من بده”، اگر دستتان را به سمت کودک دراز کنید یا هنگام گفتن “با گربه مهربان باش”، گربه را نوازش کنید، کودک بهتر متوجه منظور شما خواهد شد.
نگران نباشید: اگر کودک شما همیشه با شنیدن اسمش واکنش نشان نمی دهد و یا وقتی با او حرف می زنید به شما توجه نمی کند، احتمالا به این علت نیست گوش او دچار مشکل است. مغز کودک در هر لحظه حجم وسیعی از اطلاعات را پردازش می کند، به همین علت برای جلب توجه او باید تلاش زیادی بکنید. اگر واقعا نیاز دارید که کودک متوجه حرف شما شود و نسبت به آن واکنش نشان دهد، سعی کنید هم سطح او بنشینید و در حالی که لبخند می زنید با او ارتباط چشمی برقرار کنید و اگر لازم است جمله موردنظرتان را چند بار تکرار کنید.
چگونه به کودک کمک کنید تا حرف شما را متوجه شود: بهترین روش برای کمک به کودک برای فهمیدن کلمات و دستورات این است که با او حرف بزنید. از زبان واضح و توصیفی و تکنیک تکرار استفاده کنید تا کودک شما شروع به یادگیری ارتباط کلمات با معانی آنها کند. زمانی که بازی می کنید، برای قدم زدن بیرون می روید و یا همراه کودک به فروشگاه می روید،همزمان با گفتن نام اشیا به آنها اشاره کنید. تا جایی که امکان دارد به جای استفاده از ضمایر، از اسم استفاده کنید. برای کودک “توپ” واضح تر از “این” است و یا فهمیدن “مامان” از “من” آسان تر است.
علاوه بر این، شما می توانید دستورالعمل های ساده را در قالب بازی با کودک تمرین کنید. در حالی که بینی خودتان را لمس می کنید، از کودک بخواهید که همان کار را انجام دهد، در مورد چشم ها، انگشتان پا و شکم همین کار را انجام دهید. توپ را به سمت کودک بگیرید و به او بگویید “مامان توپ سبز را به سارا می دهد” و توپ را به او بدهید. تکرار به یادگیری کودک کمک می کند. ممکن است تکرار برای شما خسته کننده باشد اما کودکان از انجام کارهای تکراری هیجان زده می شوند، خصوصا اگر این تکرار همراه پاداش و لبخند باشد.
به محض اینکه کودک توانایی درک و فهم زبان را کسب کند و اولین کلماتش را بگوید، شروع به صحبت کردن در قالب جملات می کند. این مرحله از رشد زبان معمولا در کودکان نوپا اتفاق می افتد و دستورالعمل هایی که درک و انجام آنها تا پیش از این برای کودک جالب بود، ناگهان به وسیله ای برای آزمودن قوانین و محدودیت ها خواهد شد. با وجود اینکه شاید درک این مسئله برای شما آسان نباشد اما سعی کنید به خاطر داشته باشید که وظیفه اصلی کودک نوپای شما درک خودآگاهی و استقلال و عدم وابستگی است. به همین علت در این سنین به خواسته های شما عمل نمی کند و کج خلقی می کند.