از وقتی که اثرات مصیبت بار تالیدومید کشف شده بخوبی فهمیده شد که مصرف داروها در دوران بارداری می تواند روی جنین در حال رشد تاثیر سوء داشته باشد. چنین اثرهایی به شکلهای مختلفی بروز می کنند. تعداد کمی از داروها مانند داروهای تغییر دهنده ناگهانی شناخته شده که قادر به جهش در کد ژنتیکی هستند، منجر به ناتوانیهای دامنه دار، وسیع و غیرقابل درمانی می شوند. دیگر داروها مانند تالیدومید است که تراتوژن (نقص فیزیکی در جنین در حال رشد) قادر است رشد طبیعی را مختل کند؛ در حالی که دیگر داروها می توانند استعدادپذیری فرزندان را در پذیرش سرطان افزایش دهند.
اینها اثرات فاحش و ناگوار داروها هستند. اما علاوه بر این، داروها ممکن است باعث مشکلات ظریفی شوند، از قبیل مشکلات رفتاری در فرزند مادرانی که در طول دوران بارداری از آرام بخشهای خاصی برای تسکین درد یا داروهای مؤثر بر روی مغز استفاده می کنند. ما دقیقاً نمی دانیم که چه اندازه از این قبیل مشکلات تاکنون شناخته نشده اند و آیا هرگز ممکن است که توسط متخصصان گزارش شوند.
مادر و جنین توسط «جفت» با هم ارتباط می یابند که آذوقه را از خون مادر می گیرد و تا مرحله مخلوط با جریان خون جنین می برد.
متاسفانه، به نظر می رسد که جفت قادر نیست محافظت کننده جنین در مقابل داروها و سموم موجود در خون مادر باشد. بنابراین مواد (سموم داروها) همراه با مواد غذایی مورد نیاز برای رشد جنین به او می رسد، کبد نوزاد با همکاری نزدیکی که با کبد مادر دارد کار رسیدگی به مواد شیمیایی را انجام می دهد، بنابراین اگر شما در معرض چنین موادی قرار گیرید احتمال اینکه فرزندتان هم با یک کبد آسیب دیده یا فوق العاده تحت فشار به دنیا بیاید، وجود دارد، (کبد مسموم). موادی که برای مادر مضر هستند، احتمالا برای جنین مضرتر است. داروهای اعتیاد آور مشکلاتی را در رحم به وجود می آورند، هم اکنون بیمارستانهای شهرهای بزرگ با بچه هایی مواجه اند که از راه بیماریهای نابودکننده الکلی و فاجعه های جدید اعتیاد به هروئین آسیب دیده اند و روزگار فلاکت باری را پشت سر می گذرانند.
الکل در سه ماه اول بارداری برای رشد جنین خطرناک است. پس از آن نوشیدن تفریحی اندکش ممکن است بی ضرر باشد، مگر این که بدنتان به آسانی قادر به دفع کردن آن نباشد. از این نظر خودتان می توانید قضاوت کنید که آیا با توجه به واکنشهایی که قبل از بارداری به الکل داشته اید، می توانید از نوشیدن تفریحی و اتفاقی الکل لذت ببرید یا نه؟ اگر شما تا حد زیادی از عطش رنج می برید به هیچ وجه الکل مصرف نکنید. اگر حال شما خوب باشد جز هنگامی که واقعاً در مصرف الکل زیاده روی کرده اید بدنتان کاملاً از عهده الکل بر می آید (می تواند به خوبی آن را تحمل کند) اما در اواخر دوران بارداری هنگامی که هر لحظه احتمال زایمان وجود دارد، به طور کلی از مصرف الکل خودداری کنید، زیرا الکل جریان زایمان را کند می کند.
طی هفته های اول بارداری سلول های جنین به سرعت تقسیم می شوند و انواع مختلفی از بافتها و اندامها تمایز می یابند. در این مرحله داروها می توانند به شکل یک مداخله گر، به وسیله بر هم زدن دوره بحرانی مورفونیز پیشرفتی را به شکلی در بچه پدید آورند. بعضی اوقات این زمان بحرانی بسیار سریع برطرف می شود؛ تالیدومید به نظر می رسد که بیشتر در دوره بارداری بی ضرر باشد اما اگر یک زن صرفاً یک قرص را تا روز چهل مصرف کند، به احتمال زیاد فرزندش ناقص الخلقه به دنیا خواهد آمد.
متاسفانه این حقیقت دارد که داروها برای هر دو، مادر و فرزند در زمان زایمان مصیبت بار خواهد بود. دارویی که برای کامل کردن ایمنی مادر و بچه تجویز می شود، کاملاً ایمن فرض می شود اما احتمالاً بعداً خطراتی را از خود نشان خواهد داد. البته در پاره ای مواقع داروهایی که خطر آنها شناخته شده است دیگر، برای زنان باردار تجویز نشده است. هورمون های جنسی که برای جلوگیری از سقط جنین عادی تجویز می شوند، زمینه وسیعی را برای بسیاری از ناهنجاریها فراهم می کنند. یکی از ترکیبات هورمون جنسی دیتلز تیلبسترول (DES) است که موجب سرطان واژن در دختران و زنانی می شود که در دوران بارداری از این دارو استفاده می کردند. همچنین ایجاد مشکلات شدیدی در ارگانهای جنسی فرزندان پدید می آورد، DES دیگر استفاده نمی شود و بسیاری دیگر از ترکیبات مشابه DES نیز کنار گذاشته شده اند. اما هورمون های جنسی صناعی هنوز هم به زنان باردار داده می شود علی رغم این حقیقت که هنوز مدرکی دال بر مؤثر بودن آنها پیدا نشده است. اگر مشکل سقط جنین داشتید به راه حلهای این بخش توجه کنید.
حتی پاره ای از داروها وجود دارند که بیشترین زیان را به دنبال دارند و می توانند باعث آسیب دیدگی جنین شوند. آسپیرین، ترانکولیزر و قرصهای خواب از آن نوع هستند که احتمال ابتلا به ناهنجاریها را افزایش می دهند. مصرف آسپیرین در هفته های آخر حاملگی خطر خون ریزی را در مادر و فرزند، به هنگام زایمان، افزایش می دهد که از مصرف آن باید در تمام طول بارداری خودداری شود. بعضی از مسهل ها و داروهای ملین ممکن است در بارداری خطرناک باشند. اگر به مقدار کافی از سبزیجات و تمام حبوبات تغذیه کنید، هرگز نیازی به هیچ کدام از داروهای ذکر شده ندارید. کتاب رسمی ملی انگلستان شامل فهرست عریض و طویلی از داروهایی است که باید از مصرف آنها در دوران بارداری خودداری شود. عدم وجود انواعی از داروها در این فهرست دلیل بر عدم پیامد ناگوار آن بر روی جنین نیست.
