بهتر است قبل از تشویق ززوجین به فرزندآوری آنان را در زمینه فرزند پروری آموزش دهیم.
چند روز پیش مدیرکل امور بانوان شهرداری تهران گفت: به مناسبت ماه مبارک رمضان 254 کارگاه آموزشی فرزندپروری با عنوان «کودک و معنویت» برای مادران شهر تهران برگزار میشود. این کارگاههای آموزشی که به همت شهرداری تهران برای کلیه مادران و زنان پایتخت درنظر گرفته شده، مهارتهای مختلف تربیت صحیح و اصولی فرزند را به مادران میآموزد.
فرزندپروری برای قدیمیها کاری عادی بود. برای خیلی از پدربزرگها و مادربزرگها یا والدینی که کمی سنشان بیشتر است، فرزندآوری و بزرگکردن فرزند، کاری عادی و غریزی تلقی میشده اما برای نسل جدید و در دنیای فعلی که عصر رشد تکنولوژی و دانش است، دیگر بزرگ کردن فرزند نهتنها امری راحت نیست بلکه روانشناسان و کارشناسان حوزه کودک معتقدند برای یادگیری این مهارتها باید ماهها و حتی سالها آموزش دید.
کلاسهای رایگان در حوزههای مختلف
نرگس، زن جوانی که باردار است یکی از زنانی است که در این کلاسها که در سرای محلات منطقه 7 تهران تشکیل میشود هر هفته شرکت میکند. او به «آرمان» میگوید: سختترین کار دنیا بزرگ کردن و تربیت یک انسان دیگر است. او معتقد است: برای این کار از طرفی خود فرد باید آمادگی لازم را داشته باشد و از سوی دیگر، شرایط و جامعهای که فرد در آن بچهدار شده و کودک آنجا رشد و نمو مییابد نیز در این تربیت تاثیر زیادی دارد. نرگس که سه ماه دیگر بچهاش متولد میشود، میگوید: باید همه تمرکزم را روی خودم و تربیت خانوادگی معطوف کنم تا اگر در آینده فرزندم وارد اجتماع شد بتواند با این پشتوانه خانوادگی گلیم خودش را از آب بیرون بکشد.
این مادر جوان در مورد کلاسهایی که در این مرکز برگزار میشود و هزینه آن میگوید: هزینه که کاملا رایگان است و کلاسها در حوزههای مختلف اعم از مسائل روانشناسی تربیتی، بهداشتی و سلامت برگزار میشود. نرگس عنوان میکند: به حق باید بگویم خیلی مسائل مهم را در این کلاسها آموختم و برعکس تصور همه که فکر میکنند این مسائل بدیهی و تکراری است به هیچوجه اینگونه نیست. روانشناسان و پزشکان این مرکز با استفاده از دانش جدید و تجربه جهانی مسائلی را برای ما بازگو کرده و آموزش میدهند که اگر واقعا ندانسته و مهارت آن را بلد نباشیم مستاصل مانده یا در آینده مشکلاتی برای ما ایجاد خواهد شد. یک زن جوان دیگر که تجربهای مشابه نرگس دارد و به تازگی صاحب فرزند شده در مورد تجربهاش از این کلاسها به «آرمان» میگوید: در باب مسائل بهداشتی چه قبل از بچهدارشدن و چه بعد از آن با شرکت در این کلاسها میتوانید بدون مراجعه به پزشک در صورتی که خداینکرده مساله و بیماری برای فرزند پیش بیاید و یا از قبل وجود داشته باشد، آن را تشخیص دهید. ندا عنوان میکند: برای نمونه عیوب انکساری مربوط به بینایی در بدو تولد در فرد ایجاد میشود و اگر پدر و مادر بتوانند این مساله را تشخیص دهند تا حد زیادی میتوانند این مشکل را با مراجعه به پزشک برطرف کنند.
کارگاههای فرزندپروری در همه محلات
چند روز پیش مدیرکل امور بانوان شهرداری تهران با اعلام خبر راهاندازی این کلاسها گفت: در این کارگاهها روشهای صحیح تربیت کودک بر اساس مهارتهای روانشناسی کودکان برای پنجهزار نفر از مادران دارای فرزند کمتر از چهار سال آموزش داده میشود. نرگس معدنیپور ابراز کرد: این کارگاههای آموزش فرزندپروری در سراهای محله مناطق 22گانه شهر تهران برگزار میشود. ایرنا نوشت؛ به گفته او، آگاه کردن خانواده از نیازهای فرهنگی و اجتماعی کودکان و توجه به نقش و وظایف والدین به ویژه مادران صاحب فرزند خردسال از اهداف برپایی این کارگاههای فرزندپروری است.
شاید کمتر کسی اینها را بداند
علی مرد جوانی که همسرش در این کلاسها شرکت میکند و تجربهاش را برای او در منزل بازگو میکند، میگوید: ما بعد از شرکت در این کلاسها فهمیدیم حتی ارتباط با کودک یکساله ظرافتها و حساسیتهایی دارد که شاید چندان قابل درک نباشد. در این کلاسها به فرد ثابت میشود هر اتفاقی که در دوران کودکی برای طفل میافتد در حافظه او به نحوی باقی مانده و اثرش را در بزرگسالی روی رفتار او میگذارد. علی از دیگر آموزشهای این مرکز که برایش مفید بوده به روش استفاده از ابزارهای کودک مانند کالسکه و پستانک اشاره کرده و میگوید: برای مثال در این کلاسها به لحاظ علمی به ما نشان دادند استفاده از روروک و پستانک برای کودک ضرر دارد درحالی که شاید کمتر کسی اینها را بداند.
موثرترین راه برای حرفشنوی کودک
یکی از مربیان این مرکز که روانشناسی اصول تربیتی را به مادران میآموزد به «آرمان» میگوید: از روزی که نطفه شکل میگیرد، مسئولیت شما هم شروع میشود. چون و چرا هم ندارد. مهین ایمانی درباره اینکه چگونه میتوان از پس این مسئولیت برآمد میگوید: برای همه والدین حرفشنوی فرزندانشان یک آرزوست و آنها برای اینکه به این منظورشان برسند گاهی از روشهای نامطلوب مانند کتکزدن و ترساندن استفاده میکنند که نهتنها اثربخش نیست بلکه اثر معکوس دارد. ما در این کلاسها به والدین موثرترین شیوه برای حرفشنوی کودک را آموزش میدهیم بدون اینکه از روشهای قهری استفاده کنیم. این مربی در ادامه میگوید: ما همچین در این کلاسها به والدین آموزش میدهیم چگونه بدون مداخله در امر تربیت نظارت داشته باشند تا عنوان پدر و مادر وسواسی را نگیرند. درحال حاضر به دلیل رشد بهداشت و شهرنشینی همه دغدغه تربیت فرزند دارند درحالی که در خیلی از موارد شاهدیم این دغدغهها شکل وسواس و دخالت بیدلیل را به خود میگیرد که اثرات منفی دارد.
مصرف کالاهایی که برای کودک ضرر دارد
مربی بهداشت کارگاه فرزندآوری منطقه 7 به «آرمان» میگوید: درست است که با تولد بچه به کالاها و محصولات زیادی نیاز پیدا میکنیم اما برخی از اقلام هستند که خیلی مورد نیاز بچه نیستند و حتی برای او ضرر دارند که ما آنها را برای این مادران بازگو میکنیم اما اکثرا این را نمیدانند و عنوان میکنند تا قبل از شرکت در این کلاسها بارها از آن برای فرزندانشان استفاده کردهاند. بهروز راهپیما میگوید: برای مثال پودر بچه حاوی تالک است که برای استنشاق بچه مناسب نیست و ممکن است آسم بیاورد و یا روروک باعث تاخیر در رشد حرکتی کودک میشود. از سوی دیگر، برخی شبکههای ماهوارهای بهتازگی تبلیغات متعددی در مورد فیلمها و انیمیشنهای مخصوص کودک میکنند و متاسفانه افراد زیادی بهدلیل ناآگاهی این فیلمها را تهیه میکنند. لازم است بدانید با تماشای این فیلمها کودکتان نابغه نمیشود. بهتر است بهجای استفاده از این محصولات خودتان برای کودک آواز بخوانید، با او بازی کنید، برایش کتاب بخوانید و با او حرف بزنید.
آرمان،