آقایان بهتر است هر شش ماه و یا سالانه یکبار سلامت خود را چکاب کنند و از لحاظ پزشکی میزان سلامت خود را بسنجند.
یکی از مسایل بسیار مهم و اساسی در زندگی یک مرد این است که در زمان مناسب آزمایشات لازم و کافی را برای بررسی بیماری های احتمالی انجام دهد. با انجام این آزمایشات می توان بیماری ها را در مراحل اولیه شان پیدا نموده و در این مرحله معمولاً درمان راحت تر و مؤثرتر می باشد.
سرطان پروستات
سرطان پروستات شایع ترین سرطان در مردان بعد از سرطان پوست است. این سرطان معمولاً دارای سیر آهسته بوده ولی گاهی به صورت تهاجمی و با رشد سریع بروز می نماید. با انجام تست های غربالگری می توان این بیماری را در مراحل بسیار اولیه (حتی گاهی قبل از بروز علایم بالینی) شناسایی نموده و در این زمان درمان آن نیز بسیار مؤثر می باشد. دو راه برای برای تشخیص زودرس سرطان پروستات وجود دارد. معاینه رکتال (DRE) و آزمایش خون (PSA). طبق توصیه های انجمن سرطان آمریکا هر مرد بزرگسال بایستی طبق فاکتورهای خطر با پزشک معالج در مورد این آزمایشات صحبت نماید. فاکتورهای خطر در مورد سرطان پروستات عبارتند از نژاد فرد و سابقه خانوادگی سرطان پروستات.
الف) اگر فاکتور خطر خاصی در فرد وجود نداشته باشد بایستی در شروع 50 سالگی تحت آزمایشات لازم قرار گیرد.
ب) اگر فاکتور خطر نژاد در وی وجود داشته باشد بایستی در شروع 45 سالگی این کار انجام شود. نژاد آفریقایی ساکن در امریکا در معرض خطر هستند.
پ) اگر در خانواده ایشان افراد دارای سرطان پروستات وجود داشته باشند باید در در شروع 40 سالگی تحت آزمایش قرار گیرد.
سرطان بیضه
این سرطان چندان شایع نیست ولی درصورت وقوع بین 20 تا 45 سالگی رخ می دهد. انجمن سرطان امریکا به همه مردان توصیه می کند که هر وقت و به هر دلیل نزد پزشک رفتند به صورت معمول بیضه هایشان هم تحت معاینه قرار گیرد. در صورت وجود سابقه خانوادگی سرطان بیضه و یا بیماری عدم پایین آمدن بیضه (Undescended Testicle) معاینه بیضه ها بایستی در سنین پایین و به صورت منظم صورت گرفته و درصورت نیاز تست های آزمایشگاهی دیگر نیز انجام بپذیرند. خود فرد نیز بایستی هراز چند گاهی با دست بیضه هایش را لمس کند و اگر متوجه توده سفت و یا نرمی شد و یا تغییر اندازه و شکل در بیضه هایش احساس نمود فوراً به پزشک مراجعه نماید.
سرطان روده بزرگ و رکتوم (کولورکتال)
سرطان روده بزرگ و رکتوم دومین علت شایع مرگ به دلیل سرطان بوده و این سرطان در مردان اندکی شایع تر از خانم ها است. سرطان روده بزرگ اکثراً از ضایعه ای خوش خیم به نام پولیپ منشأ می گیرد. پولیپ عبارت است از یک ضایعه غده مانند کوچک که در سطح داخلی روده بزرگ رشد می نماید. وقتی که پولیپ تبدیل به سرطان شد آنگاه به قسمت های دیگر روده بزرگ، دستگاه گوارش و مابقی قسمت های بدن گسترش (متاستاز) پیدا می کند و در این زمان درمان آن بسیار مشکل می گردد. کولونوسکوپی بهترین راه برای تشخیص زودرس سرطان روده بزرگ است که در طی آن پولیپ های روده بزرگ در مراحل آغازین (قبل از تبدیل به سرطان) شناسایی و برداشته می شوند.
در افرادی که فاکتور خطر قابل ملاحظه ای ندارند بایستی در شروع 50 سالگی اقدام به انجام کولونوسکوپی نمود. در کولونوسکوپی پزشک معالج با یک لوله باریک قابل انعطاف (دارای دوربین) تمامی قسمت های روده بزرگ را مورد معاینه قرار داده و درصورت وجود پولیپ می تواند آن را در همان زمان بدون هیچ مشکلی بردارد. برای تشخیص ضایعات روده بزرگ (و روده کوچک) می توان از سی تی اسکن و رادیوگرافی با ماده حاجب (رنگی) هم کمک گرفت.
سرطان پوست
شایع ترین سرطان انسان سرطان پوست است که اکثرا قابل برداشت بوده و کشنده نمی باشد. این نوع سرطان در مردان 3-2 برابر خانم ها شیوع دارد. خطرناک ترین سرطان پوست ملانوم نام داشته که از سلول های رنگدانه ساز پوست (ملانوسیت) بوجود می آید. این سرطان در مردان مسن 2 برابر خانم های با سن مشابه دیده می شود. احتمال وقوع کلیه سرطان های پوست با افزایش برخورد با اشعه آفتاب، برنزه کردن با آفتاب و یا دستگاه و آفتاب سوختگی های مکرر بسیار زیاد می گردد. برای تشخیص زودرس سرطان پوست بایستی به تمامی خال های پوستی توجه داشت و هرگونه تغییر ناگهانی در شکل، رنگ و اندازه آنها را به پزشک گزارش نمود. معاینه مرتب توسط متخصص پوست توصیه می گردد.
فشارخون بالا
با افزایش سن احتمال بالا رفتن فشارخون نیز افزایش می یابد. شیوه زندگی کردن و وزن فرد نیز در بالا رفتن فشار خون دخالت زیادی دارد. فشارخون بالا می تواند بدون هیچ نشانه و علامتی منجر به عوارض بسیار شدید و کشنده مانند آنوریسم گردد. آنوریسم عبارتست از گشادشدگی خطرناک سرخرگ که هر لحظه امکان پارگی آن وجود دارد. پاره شدن آنوریسم آئورت منجر به مرگ فوری می گردد. عوارض دیگر فشارخون بالا عبارتند از مشکلات قلبی، سکته (قلبی و مغزی)، گرفتاری کلیه ها و چشم ها. کنترل و درمان فشارخون بالا بسیار راحت است و با درمان مناسب می توان جلوی بروز عوارض آن را تا حد زیادی گرفت به این شرط که تشخیص آن زود انجام شود. فشارخون شامل 2 عدد است. عدد بالایی را فشار سیستولیک می گویند که فشار موجود در شریان ها در هنگام پمپاژ خون توسط قلب به داخل شریان ها است و عدد پایینی را فشار دیاستولیک می گویند که فشار خون شریانی در بین ضربان قلب (استراحت قلب) می باشد. فشار خون طبیعی کمتر از 80/120 است و فشارخون بالا 90/140 و یا بالاتر می باشد.
بالا بودن کلسترول خون
درصورتیکه کلسترول LDL خون بالا باشد پلاک هایی از چربی در سطح داخلی دیواره شریان ها تشکیل می گردد که به آن آترواسکلروز (تصلب شرایین) گفته می شود. آترواسکلروز موجب سخت و باریک شدن سرخرگ ها شده و می تواند منتهی به بیماری های قلبی از قبیل سکته قلبی و نارسایی قلبی گردد. نکته مهم این است که فرد ممکن است سال ها دارای آترواسکلروز پیشرونده باشد ولی هیچ علامتی در وی مشاهده نگردد و در اینجا اهمیت تست های تشخیص زودرس آشکار می گردد. برای این منظور بایستی میزان کلسترول کلی (توتال) ، کلسترول LDL (کلسترول بد) ، کلسترول HDL (کلسترول خوب) و تری گلیسرید خون در وضعیت ناشتا اندازه گیری شود. اگر سابقه خانوادگی مشکلات قلبی در مرد وجود دارد بایستی از سن 20 سالگی آزمایش فوق در فواصل منظم انجام شود و از سن 35 سالگی انجام منظم این آزمایش در تمامی مردان توصیه می شود.
سیمرغ