وززن کرردن چه فوایدی به ما می رساند و موجب چه تغییراتی در روند اضافه یا کم کردن وزنمان می تواند بدهد؟
همیشه اطلاعات متناقضی درمورد اینکه چند وقت یکبار باید خودتان را وزن کنید شنیدهاید. یکبار در روز؟ یکبار در هفته؟ هیچوقت؟ طبق تحقیقی که به تازگی در دانشگاه کورنل انجام گرفته است، پاسخ به این سوال «هر روز» است. البته اگر قصد کم کردن وزن دارید.
تیم محققانی که این تحقیق را انجام دادهاند قبلاً نشان داده بودند که وزن کردن هر روز خود برای دانشجویان سال اولی که میخواهند وزنشان را بالا ببرند، موثر بوده است. حالا میخواستند ببینند که این مسئله درمورد کسانی که میخواهند وزن کم کنند هم صدق میکند یا نه.
آنها ۱۶۲ زن و مرد از مرکز سلامتی کورنل را انتخاب کرده و آنها را به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گروه کنترل تقسیم کردند. از آنهایی که در گروه آزمایشی بودند خواسته شد که هر روز سر یک ساعت مشخص خودشان را وزن کنند و تغییر وزنشان را روی نموداری کامپیوتری ثبت کنند. به آنها فرصت داده شد که در طول یکسال هر راهی که میتوانند برای کم کردن وزن خود به کار ببندند را پیش بگیرند و هدف کم کردن یک درصد از وزن بدنشان به آنها داده شد. وقتی به آن هدف رسیدند و توانستند ۱۰ روز وزنشان را حفظ کنند، برنامه کامپیوتری یک هدف دیگر را برایشان تنظیم کرده که کم کردن یک درصد دیگر از وزنشان بود.
از گروه کنترل هم خواسته شد که در طول یکسال هر کاری که به طور معمول برای کم کردن وزن انجام میدهند را انجام دهند.
این تحقیق دو سال به طول انجامید. هدف اصلی برای گروه آزمایش این بود که ۱۰ درصد از وزن بدنشان را طی یکسال اول پایین آورده و این نتیجه را برای یک سال بعد حفظ کنند. بیشتر آنها نتوانستند به این هدف برسند چون تلاش برای لاغری بر عهده خودشان بود و هرکس باید راه لاغر شدن خودش را پیدا میکرد. فقط ۸/۶ درصد از آنها توانستند به این معیار برسند و ۲۸/۷ درصدشان هم توانستند تا ۵ درصد از وزنشان را پایین بیاورند.
اما گروه آزمایش به طور کل وزن کم کردند. کاهش وزن متوسط بین ۲/۵ تا ۵/۷ درصد از وزن بدنشان بود. به گفته محقق این تحقیق، دکتر دیوید لویتسکی، روش وزن کردن روزانه برای آنهایی که به دنبال ایجاد تغییرات کوچک اما معنادار در روش زندگیشان هستند بهتر کار میکند.
او میگوید، «ما متوجه شدیم که گروه آزمایش نه تنها وزن کم کردند بلکه توانسته بودند کاهش وزنشان را به مدت یک سال حفظ کنند. چیزی که مهم است این است که تقریباً همه تحقیقات در رابطه با کاهش وزن نشان میدهند که اکثر افراد وزن از دست رفته خود را تا یکسال دوباره برمیگردانند.»
به عبارت دیگر، خیلی عادی است که وقتی افراد از رژیم بیرون میآیند، دوباره وزنشان بالا میرود. اما این تحقیق نشان داد که وزن کردن روزانه به شرکتکننده کمک کرد بتوانند با این مشکل مقابله کنند.
اما چرا کنترل وزن روزانه موثر است؟ اگر هر روز خودتان را وزن کنید، مستقیماً متوجه میشوید که غذاهایی که مصرف میکنید چه تاثیری بر وزنتان میگذارند. این کار شما را مجبور میکند درمورد عادتهای غذایی سالم و ناسالمتان هوشیارتر شوید.
نکته حالب این است که این کتترل روزانه وزن برای مردان شرکتکننده در این تحقیق موثرتر بوده است. گرچه محققان کاملاً مطمئن نیستند که دلیل این چیست اما این امکان وجود دارد که خانمها قبلاً به این کار بیشتر عادت داشتهاند. دکتر لویتسکی در این رابطه میگوید، «ترازو به مردها کمک کرده بود رابطه بین انرژی موجود در غذاها و وزنشان را درک کنند اما خانمها قبلاً این اطلاعات را یاد گرفته بودند.»
دکتر لویتسکی میگوید اگر سعی دارید به وزن ایدآلتان برسید، برای کنترل وزنتان و تجسم نتایجی که به دست میآورید فقط به یک ترازو و یک ورق کاغذ جدولکشیشده نیاز دارید. اکثر افراد فقط لازم است که کالری مصرفی روزانهشان را تا ۱۵۰ کالری کم کنند تا بتوانند یک درصد از وزنشان را پایین بیاورند.
بااینکه هیچوقت به قطعیت نمیتوان گفت که برای کم کردن وزن یا حفظ آن چند وقت یکبار باید خودتان را وزن کنید، اما به نظر میرسد که این تحقیق تایید میکند که وزن کردن روزانه خودتان ابزار مناسبی است. البته برخی روانشناسان درمورد تاثیرات روانشناختی منفی که این کار میتواند به دنبال داشته باشد هشدار میدهند زیرا وزن ممکن است با حفظ آب در بدن و کمی تغییر در برنامهغذایی بالا و پایین شود و به همین دلیل افراد برای رسیدن به اهداف کاهش وزن خود، انگیزهشان را از دست بدهند. اما شواهد نشان میدهد که وزن کردن روزانه آنقدرها هم که بعضی تصور میکنند خطرناک نیست زیرا تحقیقی که در دانشگاه Duke انجام گرفت هم نشان داد که این کار اشتیاق افراد به سالمتر غذا خوردن و ورزش کردن را بالا میبرد.
کافی است تغییرات کوچکی در برنامهغذاییتان ایجاد کرده و کمی ورزش کنید تا ببینید که ترازو هر روز عدد کمتری را نشانتان میدهد.
بااینکه ثابت شده کنترل وزن روزانه برای کاهش وزن موثر است اما دکتر لویتسکی اعتقاد دارد که این روش با بالاتر رفتن سن، برای حفظ وزن اهمیت بیشتری دارد. او میگوید، «با بالاتر رفتن سن و کاهش سوختوساز طبیعی بدن، افزایش وزن بیشتر میشود و جلوگیری از این افزایش وزن میتواند جلو بروز بیماریهایی مثل دیابت، ناراحتیهای قلبی، سکته و بعضی سرطانها را بگیرد.»
اما در هر صورت اگر میخواهید وزنتان را پایین بیاورید، دیگر وقتش است که گردوغبار روی ترازو را گرفته و روی یک ورق کاغذ جدولی برای کنترل وزن روزانهتان ترسیم کنید.