بهتر است معلمان و مدرسان روانکاوی شوند و سلامت روان آنان مورد غربالگری قرار بگیرد!
دانش‌آموز ۱۵ساله به دلیل تنبیه روانه بیمارستان شد؛ یک معلم دانش‌آموزان را مجبور کرد دست‌شان را در چاه توالت فرو ببرند؛ دست دانش‌آموز بوشهری به دلیل تنبیه با لوله پلیکا چرک کرد؛ بینی دانش‌آموز 12 ساله بر اثر تنبیه شکست و… چند خبر از خبرهای تنبیه دانش‌آموزان بود که رسانه‌ای شد و صدایش از مدارس کشور به بیرون درز کرد. خبرهایی از گوشه و کنار برخی مدارس، که سیستم آموزشی را با چالش مواجه کرده و خانواده‌ها را نگران می‌کند.
مسئولان بهزیستی از چندماه پیش وارد میدان شده‌اند و برای کم کردن و در صورت امکان پایان دادن به این قبیل اتفاقات، پیشنهاد طرح غربالگری سلامت روان معلمان کشور را ارائه داده‌اند که در صورت موافقت وزارت آموزش و پرورش اجرا خواهد شد.
مسئولان بهزیستی عنوان کرده‌اند که بی‌تردید غربالگری روانی در میان معلمان با توجه به اینکه اگر استرسی داشته باشند، این استرس به کودکان جامعه منتقل می‌شود، مورد توجه و پیگیری قرار خواهد گرفت.
یکی از مسئولان بهزیستی با اعلام اینکه منتظر اعلام نظر وزارت آموزش و پرورش برای اجرای طرح غربالگری هستیم به فرهیختگان گفت: «این وزارتخانه قرار بود طی چند روز گذشته موافقت یا مخالفت خود را با این طرح اعلام کند که امیدواریم با توجه به نتایج مثبت چنین اقدامی، نظر آموزش و پرورش در این باره مثبت باشد.» به عقیده او، این طرح با توجه به شرایطی که دارد و توضیحاتی که ارائه شده، به هیچ عنوان زیر سوال بردن شأن معلم نیست. البته در این بین برخی از معلم‌ها با اجرای این طرح مخالف هستند؛ زیرا معتقدند که این کار می‌تواند چهره و شأن معلم را خدشه‌دار کرده و جایگاه آنها را در جامعه خراب کند. جعفر ابراهیمی، کارشناس آموزش و پرورش در گفت‌وگو با فرهیختگان در این باره می‌گوید: «اگر بهزیستی بخواهد طرحی را با عنوان غربالگری سلامت روان معلمان کشور اجرا کند، با واکنش معلم‌ها روبه‌رو خواهد شد. زیرا بهزیستی در جایگاهی نیست که بخواهد غربالگری سلامت روان معلمان کشور را انجام دهد. از این رو جامعه معلم‌ها با بهزیستی و هر جایگاه دیگری که بخواهد مسیر آموزش و پرورش را عوض کند برخورد خواهد کرد.»
اجرا با شروط باشد
طرح غربالگری معلم‌های کشور اگر چه با واکنش معلم‌ها روبه‌رو شده و آموزش و پرورش تاکنون موافقت خود را با اجرای آن اعلام نکرده است، اما قاسم جعفری، عضو کمیسیون آموزش و پرورش می‌گوید: «اگر این طرح با شروطی اجرا شود نه‌تنها مشکلی ایجاد نمی‌کند بلکه باعث بهبود سیستم آموزشی کشور می‌شود.»
او درمورد طرح غربالگری معلم‌ها عنوان می‌کند: «با اجرای چنین طرحی در صورتی که یک سری شروط را در نظر بگیرند، موافق هستم. غربالگری فیزیکی و روانی از معلم‌ها موضوعی عادی است؛ شاید یک روزی هم از ما نمایندگان یا حتی برخی افراد دیگر در جامعه انجام شود.»او با بیان اینکه نباید این‌طور برداشت شود که معلم‌ها دچار مشکل جدی هستند، می‌افزاید: «قبل از اجرای طرح غربالگری معلم‌ها اول باید اطمینان لازم ایجاد شود و نباید بدون اطلاع‌رسانی دقیق این طرح را اجرا کرد. نحوه اجرای خوب طرح می‌تواند تاثیر مثبتی بر جامعه بگذارد، در غیر این صورت تاثیر منفی و بدی هم بر جامعه و هم بر معلم‌ها خواهد گذاشت.» جعفری تاکید می‌کند: «نباید شأن و منزلت معلم در طرح غربالگری دچار خدشه شود و این‌طور نباشد که بار روانی منفی در جامعه علیه معلم‌ها ایجاد کند.»او بر این باور است که اگر قرار است این طرح انجام شود باید ابتدا نگاه اجتماعی را نسبت به معلم‌ها ترمیم کرد و نباید به گونه‌ای باشد که جایگاه معلم‌ها زیر سوال برود. جعفری همچنین درمورد اینکه چرا آموزش و پرورش برای اجرای این طرح با سازمان بهزیستی همکاری نمی‌کند، می‌گوید: «در این‌باره باید از آموزش و پرورش سوال شود که چرا همکاری نمی‌کند؛ زیرا این طرح می‌تواند به بهبود وضعیت آموزشی کشور کمک کند.» او می‌افزاید: «غربالگری سلامت روان معلمان کشور برای ارتقای کیفیت آموزش و کاهش آسیب‌ها در سیستم آموزشی کشور بسیار طرح خوبی است، زیرا همه افراد ممکن است دچار مشکلات روانی باشند و انجام چنین طرحی می‌تواند به آموزش و پرورش بدون خشونت کمک کند.»
حالا باید منتظر نظر نهایی وزارت آموزش و پرورش درباره غربالگری روانی معلمان باشیم. طرحی که ممکن است جلوی برخی حوادث در مدارس را بگیرد و در برخی کشورها به صورت سالانه اجرا می‌شود. اما در عین حال برخی معلمان معتقدند که حل مشکلات معیشتی معلمان خود می‌تواند بخشی از استرس و فشار عصبی معلمان را کاهش دهد؛ استرس و فشاری که ممکن است به دانش‌آموزان نیز منتقل شود.
روزنامه فرهیختگان