بهتر است در زمینه بهداشت کفشتان دقت بیشتری به خرج دهید و هیچ گاه آن را به دوست ،همکار و یا آشنایانتان قرض ندهید
استفاده از کفش یک کودک برای کودک دیگر، مشکلات غیر قابل جبرانی را به همراه خواهد داشت زیرا کفش با توجه به پای فردی که از آن استفاده می‌کند، فرم می‌گیرد. این موضوع در مورد کودکان هم صدق می‌کند و موجب می‌شود با استفاده یک کودک از کفش کودک دیگر، مشکلات جبران ناپذیری به وجود آید. از سوی دیگر، روند رشد کودکان سریع تر از سایرین است از این رو نیاز به تعویض کفش در آنها بیشتر خواهــد بود. بنابر این باید صافی و یا گودی کف پای کودکان، چرخش پا یا قسمت زانو و ناهنجاری‌های دیگر در نظر گرفته شود.
به عقیده دکتر عباس دقاق‌زاده – متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و مدرس دانشگاه برای استفاده از کفش مناسب، به منظور کاهش دادن آسیب‌های احتمالی ناشی از کفش نامناسب باید به موارد متعددی توجه داشت که یکی از آنها، زمان مناسب برای تهیه کفش است.
به گفته وی بهترین زمان برای خرید کفش بعد از ظهر است چراکه در این زمان فرد به‌اندازه کافی راه رفته و مایعی که منجر به تورم پاها می‌شود تجمع پیدا کرده و پاها به بزرگترین سایز ممکن رسیده‌اند. این در حالی است با خریدن کفش هنگام صبح به دلیل ورم نداشتن پاها، امکان اینکه احساس شود کفش مناسبی خریداری نشده و به دلیل تنگ بودن کفش، پاها تحت فشار هستند، وجود دارد. از نظر دکتر دقاق‌زاده نکته قابل ملاحظه بعدی این است که هنگام خریداری کفش نباید با فروشنده رودربایستی داشت و تنها با پوشیدن یک لنگه کفش اقدام به خرید کرد چراکه به طور حتم باید هر دو لنگه کفش را پوشید و چند قدم گام برداشت تا براحتی کفش و مناسب بودن آن پی برد. سومین نکته این است که صرفاً نمی‌توان به حرف فروشنده توجه داشت و با شنیدن جمله «این کفش طبی است » به صحت این موضوع اطمینان حاصل کرد، بلکه لازم است راحتی کفش مورد بررسی قرار گیرد. ضمن اینکه اگر قسمت جلو یا پشت کفش پا را آزرده سازد و تنها بنا بر گفته فروشنده که به مرور نقاط فشار کفش برطرف می‌شود، نسبت به خریداری آن اقدام شود، کار اشتباهی صورت گرفته است چراکه قسمت پنجه کفش به هیچ عنوان بازتر از آن حدی که هست، نخواهد شد از این رو به افراد توصیه می‌شود هنگام خریدن کفش انگشت اشاره خود را در قسمت پشت کفش قرار دهند و اگر این کار براحتی صورت گرفت و نیم تا یک سانتیمتر میان نوک انگشتان پا و نوک کفش فاصله وجود داشت به خرید کفش اقدام کنند.
استانداردهای کفش
در صورتی که کفش بزرگ باشد و با هر گامی که برداشته می‌شود، پا در داخل کفش بلغزد، این احتمال وجود دارد که ناخن شست پا و پوست کف پا دچار آسیب‌دیدگی شود. دکتر دقاق‌زاده با بیان این جمله، اضافه کرد: در خصوص پاشنه کفش نیز باید این نکته را مد نظر قرار داد که این قسمت از کفش بین 2 و نیم تا 3 سانتیمتر ارتفاع داشته باشد، ضمن اینکه باید نسبت ارتفاع پاشنه به جلوی کفش نسبتی یک به دو باشد، همچنین ترجیح بر آن است که قسمت جلوی کفش گرد و قسمت پنجه کاملاً باز و راحت باشد.این در حالی است که برخی افراد، کفش هایی تحت عنوان کفش مجلسی خریداری می‌کنند که قسمت جلویی کفش بسیار باریک است، در صورتی این انتخاب نادرست احتمال بروز بیماری «هالوکس والگوس » یا «قوز شست » را به وجود می‌آورد و باعث می‌شود ناحیه شست پا به سمت خارج متمایل و در قسمت داخلی پا، برجستگی ایجاد شود. باید به خاطر داشت استفاده از کفش‌های پاشنه بلند و باریک هم این مشکل را به وجود خواهند آورد. به گفته این متخصص طب فیزیکی، لازم است کفش استحکام کافی داشته باشد تا تمام قوس پا را حمایت کند، علاوه بر این دارای تهویه مناسب باشد از این رو ترجیح داده می‌شود کفش افراد از چرم طبیعی تهیه شده و از جنس پلاستیک نباشد تا باعث عرق کردن و بوی نامطبوع پا و بروز بیماری‌های قارچی نشود.
دقاق‌زاده با اشاره به اینکه بیماران دیابتی باید در خرید کفش دقت بسیاری به خرج دهند تا کفش استانداردی را انتخاب کنند که مانع از زخم شدن پاهایشان شود افزود: لازم است این افراد هر روز پاهای خود را مورد معاینه قرارداده و با آب و شوینده شست و شو و با حوله تمیز خشک کنند تا از آسیب هایی که تهدیدشان می‌کند به دور باشند. وی خاطر نشان کرد این مورد به افرادی که پاهایشان تعریق زیادی دارد و یا به واسطه شغل یا حرفه‌ای که دارند، پاهایشان ساعت‌های طولانی داخل کفش قرار دارد نیز توصیه می‌شود.
این مدرس دانشگاه به نکته‌ای در مورد بند کفش اشاره داشت و گفت: سوراخ‌های تعبیه شده روی کفش به منظور رد شدن بند از این سوراخ‌ها حائز اهمیت است چراکه هر چه تعداد این سوراخ‌ها بیشتر باشد فشار حاصل از بستن بند کفش به چند ناحیه از پا وارد می‌شود و به این ترتیب احتمال احساس درد در قسمت روی پا کمتر می‌شود، ضمن اینکه کفش دیرتر پاره می‌شود. وی با توجه به آغاز فصل تابستان و استفاده بیشتر افراد از کفش‌های تابستانی و صندل اظهار کرد: صندل‌های تابستانی نیز باید استانداردهای کفش را دارا باشند. علاوه بر این قسمت جلوی صندل نباید بیش از اندازه باز باشد چراکه ممکن است انگشتان پا به سمت بیرون بلغزند یا در اثر برخورد با موانع دچار آسیب شوند. همچنین قسمت پشت و کنار صندل‌ها باید استحکام کافی داشته باشند تا از پیچ خوردگی پا جلوگیری شود، این در حالی است که اکثر کفش‌های تابستانی فاقد امکاناتی که به آنها اشاره شد هستند، از این رو توصیه می‌شود در صورت امکان از کفش‌های مناسب به جای صندل‌های تابستانی نامناسب استفاده کنند. علاوه بر این به افرادی که دچار اختلالات کف پا یا چرخش پا به سمت داخل یا خارج هستند، توصیه می‌شود از صندل که استحکام کافی ندارد، استفاده نکنند. علاوه بر این دمپایی‌های لا انگشتی یا صندل هایی که استحکام کافی ندارند، برای راه رفتن‌های طولانی مناسب نیستند چراکه با هر گامی که برداشته می‌شود، ممکن است میان انگشت اول و دوم پا التهاب، زخم و سوزش ایجاد شود، ضمن اینکه برای راه رفتن نیاز به انرژی بیشتری خواهد بود که منجر به احساس درد در ناحیه پا می‌شود. دکتر دقاق‌زاده رعایت این نکته را که افراد 2 تا 3 جفت کفش مناسب داشته باشند،در کاهش مشکلات مربوط به پاها بسیار اثربخش دانست و تصریح کرد: نقاط فشار هر کفش متفاوت از کفش دیگر است و در صورتی که فرد به طور متناوب از کفش‌های مختلف استفاده کند، نقاط فشار تغییر کرده و احتمال آسیب دیدن پاها کمتر می‌شود.
راه حل اصولی
کفش‌ها بعد از مدتی نیاز به تعویض دارند. به گفته این مدرس دانشگاه این در مورد کفش هایی که جای انگشت پا بر قسمت کفی آن باقی مانده یا در قسمت پاشنه دچار ساییدگی شده صادق است. دستگاه اسکن کف پا، در این خصوص کمک شایانی به افراد خواهد کرد زیرا با اسکن کردن ناحیه کف پا، ارزیابی پا و مشخص شدن نقاط فشار پا کفی مناسب با فرم و شکل پا تهیه و در هر کفش که خریداری می‌شود استفاده کرد. وی در پایان به سالمندان اشاره کرد و گفت: در میان سالمندان که مشکل آرتروز زانو و بیماری هایی از این دست شایع است، استفاده از کفش‌های پاشنه بلند به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، چراکه احتمال زمین خوردن و شکستگی استخوان (به واسطه پوکی استخوان) در این افراد بیشتر است، به همین دلیل استفاده از کفش هایی که کفی مناسبی دارند به گونه‌ای که اصطکاک بیشتری با سطح زمین برقرار کنند، توصیه می‌شود
روزنامه ایران
