دمانس (زوال عقل) یک بیماری خاص نیست.این یک اصطلاح کلی است که کاهش حافظه یا مهارتهای تفکر در کاهش توانایی فرد برای انجام فعالیت های روزمره است. بیماری آلزایمر . (دمانس عروقی) یا زوال عقلی پس از سکته مغزی، دومین نوع زوال عقل است. اما بسیاری از شرایط دیگر وجود دارد که می تواند علائم زوال عقل، باشد مانند مشکلات تیروئید و کمبود ویتامین است
دمانس (به انگلیسی: dementia)٬ یا زوال عقل، در پزشکی و روانپزشکی٬ اختلال مزمن و گاهی حاد فرایندهای روانی به علت بیماری عضوی مغز، که با تغییر شخصیت و موقعیتناشناسی و اختلال در حافظه و داوری و اندیشه همراه است. شایعترین نوع دمانس٬ زوال عقل سالخوردگی یا آلزایمر است. از دیگر عوامل ایجاد دمانس میتوان به سکته مغزی٬ دلیریوم ناشی از توکسیک شدن بدن در اثر مواد مخدر و روانگردان و بیماریهای ناشایع ولی معروف مانند جنون گاوی اشاره نمود.
طبق تعریف٬ دمانس عبارت است از تخریب پیش رونده کارکردهای شناختی که در زمینهای از هشیاری کامل (بدون وجود دلیریوم بسته به نوع عامل آن) بروز میکند. دمانس از علائم بیماری و به صورت مجموعهای از عملکردیهای بد بالینی شامل اختلالاتی در حافظه، اختلال زبان، تغییرات روانشناختی و روانپزشکی، و مختل شدن فعالیتهای روزمره تظاهر مییابد.
زوال عقل (دمانس) عبارت است از اختلال ذهنی ناشی از انواع مختلفی از بیماریها که باعث زوال مغز و از دست رفتن تواناییهای روانی میشوند.
علایم شایع
۱. فراموشی، خصوصاً در مورد وقایع اخیر
۲. رفتار پیشبینیناپذیر و گاهی خشونت آمیز
۳. گیجی
۴. از دست دادن علاقه به انجام فعالیتهای طبیعی
۵. مشکل در شناسایی موقعیت مکانی، یا اشخاص، خصوصاً در شب
۶. نامناسب بودن بهداشت شخصی و ظاهر
۷. افسردگی؛ اختلالات خواب
۸. اشکال در قضاوت
۹. بیاختیاری ادرار یا مدفوع (در مراحل انتهایی)