اختلال پارانویا چه نوع اختلال روانی است و چه علائم و نشانه هایی با خود بهمراه دارد و راههای درمانی برای آن چگونه اند!
یک روانپزشک گفت: «پارانویا اصطلاحی روانشناختی روانپزشکی است. در این حالت فرد به نوعی آشفتگی فکری یا هذیان دچار است که شامل بدبینی، حسادت و خودبزرگ‌بینی است.»
دکتر علی باغبانیان در این باره اظهار داشت: «معمولا افراد مبتلا به اختلال پارانویا نسبت به اطرافیان خود بدبین و دچار نوعی سوءذهن هستند. آنها از نظر خود، برای رفتارهایشان توجیه کافی دارند و از راه استدلال برای اشتباه بودن باور این افراد نمی‌توان وارد بحث شد چراکه چنین استدلال‌هایی را نمی‌پذیرند و با هر استدلالی، شواهد و مدارکی جدید را برای توجیه افکار خود به مجموعه شواهدشان اضافه می‌کنند.»
وی همچنین گفت: «مبتلایان به این اختلال، نسبت به دیگران بی‌اعتماد بوده و شک مزمن دارند و حس می‌کنند که دیگران به آنها دروغ می‌گویند یا فریبشان می‌دهند، در جستجوی معانی پنهان در مکالمات و حرکات هستند. بدگمانی، آشفتگی فکری و حساسیت بیش‌از اندازه و… وضعیت فرد مبتلا را تشدید می‌کند.»
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: «معمولا درصورتی که فردی دچار این نوع اختلال روانشناختی روانپزشکی باشد برای درمان می‌توان از روان‌درمانی و دارودرمانی کمک گرفت. این اختلال شخصیت عموما از طریق روان‌درمانی بهبود می‌یابد. البته در برخی موارد از دارودرمانی نیز به همراه روان‌درمانی استفاده می‌شود.»
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «در مواردی که فرد نسبت به رفتارهایش آگاهی داشته باشد و بداند دچار افکار مزاحم بوده و این افکار به نوعی پوچ هستند، به نظر نمی‌رسد دچار پارانویا باشد و بیشتر احتمال ابتلا به افکار وسواسی در او مطرح است. در این حالت خود فرد از غیرطبیعی بودن رفتارهایش باخبر است بنابراین می‌خواهد خود را موجه نشان دهد و جلوی این افکار را بگیرد ولی به رغم تلاش‌هایش، قادر به کنترل این افکار نیست که در این صورت این رفتارها، در تعریف وسواس می‌گنجد. البته احتمال دیگری که می‌توان برای این رفتارها مثل حساسیت بیش از اندازه و بدگمانی و… در نظر گرفت، نوعی حسادت است که به‌خصوص در اوایل ازدواج بین زوجین تظاهر پیدا می‌کند. معمولا این نوع حسادت 3 ماه تا 3 سال طول می‌کشد تا از بین برود.»
باغبانیان در پایان افزود: «در حسادت بین زوجین، در این شرایط مرد نسبت به رفتارهای همسرش حساسیت بیشتری نشان می‌دهد مثلا به تلفن‌هایی که به همسرش می‌شود یا تماسی که او با دوستان و آشنایان دارد، یا با افرادی که رفت و آمد دارد حساس است و عکس‌العمل نشان می‌دهد. انتظار می‌رود که دیگر بعد از گذشت 3 سال از ازدواج عمده این رفتارها برطرف شود. بروز چنین رفتارهایی از سوی زنان در اصطلاح عامیانه «به حسادت زنانه» و از سوی مردان با عنوان «غیرت» مطرح و یاد می‌شود. عمدتا علت اصلی چنین رفتارهایی علاقه به فرد مقابل است و مرد یا زن دوست دارد همسرش تمام و کمال برای او باشد و حتی بیشترین زمانش را با او بگذارد. وقتی می‌بیند همسرش حتی به خانواده خود توجه دارد، نسبت به این رفتار واکنش نشان می‌دهد. بهترین اقدام در این موارد، مراجعه به یک روانپزشک است تا بیش از این این رفتارها باعث خدشه‌دار شدن روابط بین فرد و همسرش نشود و با رفتاردرمانی و دارودرمانی البته برحسب نیاز، اقدام‌های درمانی انجام شود.»
