Diabetes-type-1
چگونه می توان با ادرار اطفال از دیابتی بودن یا نبودن وی مطلع شد و آیا ادرار با حجم زیاد می تواند نشانه ای از دیابت در کودک باشد؟

کودک‌تان مدام دستشویی می‌رود و تشنه می‌شود؟ نمی‌دانید باید علائم را جدی گرفت یا صبر کرد تا خودش خوب شود. ته دل‌تان هم از مراجعه به پزشک و پیگیری بیماری‌اش می‌ترسید و دل‌تان می‌خواهد به شما بگویند هیچ خطری سلامتش را تهدید نمی‌کند. برچسب دیابتی خوردن کودک و تزریق‌های مداوم برای خیلی از والدین مانند کابوس است. به همین دلیل سراغ دکتر اسد‌الله رجب، رئیس انجمن دیابت ایران رفتیم تا بگوید چگونه باید با این بیماری کنار بیاییم و درمان مناسب برای فرزندمان را انتخاب کنیم.

دیابت نوع یک همان دیابتی است که در گذشته به نام دیابت کودکان شناخته می‌شد. این دیابت به‌رغم اسمش ممکن است فرد ۸۰ساله را هم مبتلا کند، به همین دلیل دیگر دیابت کودکی نامگذاری نمی‌شود، اما شیوع بیشتر این نوع دیابت همچنان در سنین زیر ۳۰ سال، کودکان ۶ تا ۷ ساله و نوجوانانی که در مرحله بلوغ قرار دارند، است.

انسولین‌های طبیعی کجا می‌روند؟
دیابت نوع یک بیشتر بین نوجوانان و کودکان شایع است؛ البته امروزه این مرزبندی سنی برای دیابت تغییر کرده و به علت شیوه نادرست تغذیه و زندگی ماشینی بسیاری از کودکان و نوجوانان به دیابت نوع دو هم مبتلا می‌شوند.

دیابت نوع یک که بیشتر جنبه ژنتیکی دارد با محیط نامناسب در کودکان به وجود می‌آید به‌این صورت که سلول‌های بتا لوزالمعده که مسئول تولید انسولین هستند یا نمی‌توانند انسولین تولید کنند یا آنقدر این تولید کم است که بدن را با کمبود این هورمون مواجه می‌کنند. درواقع سلول‌های دفاعی بدن سلول‌های خودی را مورد حمله قرار می‌دهند و سلول مولد انسولین را نابود می‌کنند که در این بین پزشکان با تزریق انسولین مورد نیاز، بدن را در حالت مناسب خود نگه می‌دارند.

کودک پر ادرار، دیابتی است؟
پرادراری یکی از علائم دیابت است؛ مثلا کودکی که قبلا شب‌ها تا صبح راحت می‌خوابید، حالا هر دو ساعت از خواب بیدار می‌شود و به دستشویی می‌رود و در روز هم احتمالا پرادرار است، اما ممکن است این دستشویی رفتن‌های پی در پی از دید مادران پنهان بماند. به دنبال این پرادراری بالطبع نیاز به آب و تشنگی هم افزایش پیدا می‌کند. در همین مرحله حتما به پزشک مراجعه کنید و این علائم را به سردی کردن فرزندتان نسبت ندهید. با خوددرمانی فرزندتان را به نبات داغ نبندید؛ با این کار ممکن است او را حتی در خطر مرگ قرار دهید.

نبات داغ، قند او را که شاید در این مرحله فقط ۴۰۰ باشد را به یک‌باره حتی تا ۸۰۰ هم بالا می‌برد که بسیار خطرناک است. والدین باید نسبت به علائم هوشیار باشند و به‌موقع دنبال درمان مناسب بروند، یکی از اشتباهات رایج نسبت دادن پرادراری به عفونت ادراری است که البته با پیگری منشا بیماری معلوم می‌شود.

چرا دیابت سراغ‌ کودکان می‌رود؟
دیابت نوع دو به علت تغذیه نامناسب، چاقی، فعالیت کم، استرس و کم‌خوابی، مصرف دخانیات، چربی بالا و خلاصه هرآنچه برای زندگی سالم مضر است و در زندگی مکانیکی نهادینه شده است به وجود می‌آید، اما در دیابت نوع دو نمی‌توان بسیاری از علائم بالا را به کودکان نسبت داد زیرا کودکان عموما سیگار نمی‌کشند، درگیر استرس هم نیستند و در کل مستعد بسیاری از عوامل بالا نیستند.

در دیابت نوع یک، خود بیمار در ایجاد بیماری دخیل نیست و بیشتر جنبه ژنتیکی دارد که با عواملی خارجی دست به دست هم می‌دهند و ترشح هورمون انسولین را دچار مشکل می‌کنند. البته نظریه‌هایی هم مبنی بر تاثیر سموم و ویروس‌ها در دیابت نوع دو وجود دارد.

تا آخر عمر دیابتی می‌ماند؟
بیماری دیابت به معنای پایان زندگی یا کوتاه شدن آن نیست. برعکس دیابتی‌ها می‌توانند ۸۰ یا ۹۰ ساله شوند و به‌طور نرمال به زندگی باکیفیت خود ادامه دهند. این بیماری به راحتی کنترل می‌شود و این بیماران با تحت نظر پزشک بودن و تنها نیاز به تزریق و کمی مراقبت در تغذیه به زندگی معمولی خود ادامه می‌دهند. بیمار با گرفتن انسولین از راه تزریق می‌تواند به زندگی خود ادامه دهد، اما به‌رغم تلاش پزشکان درمان قطعی یا شیوه‌های دیگری مثل خوردن یا اسپری انسولین وجود ندارد.

با کودک‌تان روراست باشید
در دیابت کودکان؛ مادرها و پدرها نقش مهمی ایفا می‌کنند. به‌طور حتم کودک ۷ یا ۸ ساله توانایی تشخیص و درمان ندارد و این والدین هستند که باید با مراقبت به او آگاهی لازم را بدهند. به کودک راجع به زمان تزریق‌ و بیماری‌اش دروغ نگویید. مراقب باشید در این زمان بحرانی درست عمل کنید؛ از کاه کوه نسازید و استرس‌های خود را به کودک‌تان منتقل نکنید. سعی کنید او را در کارهای درمانی‌اش دخیل کنید؛ از کارهای جزئی مثل آوردن دستگاه گرفته تا آموزش نحوه کنترل قند خون. خلاصه سعی کنید تمام دانسته‌های‌تان راجع به بیماری را در اختیار کودک‌تان قرار دهید. او را نترسانید حالا که قرار است یک عمر با این بیماری همراه باشد، برایش تصویر وحشتناکی از دیابت ترسیم نکنید. حتما از کادر پزشکی کمک بگیرید تا شما را آگاه‌تر کنند و هرجا تصور کردید جوابی برای سوال‌های فرزندتان ندارید سراغ روانشناس یا کادردرمانی بروید تا کودک‌تان را دچار بحران نکنید.

منبع: سیب سبز