شرایط جوی و حکمفرما بر طبیعت و محیط اطراف ما تا چه میزان می توانند بر سلامت جسمی و روحی ما تاثیربگذارند؟
آیا نم و رطوبت موجب ورم مفاصل می‌شود؟ آیا تغییرات فشار هوا می‌تواند موجب سردرد شود؟ آیا دمای هوا جنسیت جنین را تعیین می‌کند؟ دیوید رابسن به دنبال پاسخ‌های علمی برای سوال‌های این چنینی است.
از آب و هوا چه می‌دانید؟ سرما و گرما، تابش خورشید یا بارش باران و برف؛ اما این موارد تمام چیزی نیست که ما باید در مورد آب و هوا بدانیم. شرایط جوی تاثیرات مرموزی بر روی بدن ما دارد.
دانشمندان حوزه مغز و اعصاب در سال 2013 موردی را گزارش کردند که یکی از عجیب‌ترین موارد تاریخ پزشکی است: مردی که مدعی است می‌تواند هوا را بو بکشد. او گفت طوفانی که در راه است از خود بوی تعفن مدفوع راسو که با پیاز ترکیب شده را تولید می‌کند. این دانشمندان با حیرانی تمام به او نگاه می‌کردند و از دادن هرگونه پاسخی عاجز بودند.
اکثر ما خوشبختانه از داشتن چنین استعداد نادری محروم هستیم، اما لازم است بدانیم که کوچکترین تغییراتِ شرایط جوی موجب بروز تغییراتی در بدن ما می‌شود. البته دانشمندان هنوز راه طولانی برای اثبات این روابط در پیش دارند، اما شواهدی که تاکنون به دست آمده ما را کنجکاوتر می‌کند. اگر بخواهیم کمی جانب احتیاط را نگیریم، می‌توانیم بگوییم که هر چیزی از احتمال سکته قلبی گرفته تا جنسیت جنین به نوعی با پیش‌بینی‌های هواشناسی در ارتباط است.
همان‌طور که گفتیم ارتباط شرایط جوی با تغییرات جسمانیِ ما راه طولانی برای اثبات شدن از نظر علمی در پیش دارد، اما برخی از موارد زیاد شنیده شده است.
یک. باران موجب روماتیسم می‌شود… شاید!
از قدیم گفته شده که هوای مرطوب و دارای وزش باد مفاصل را ملتهب می‌کند، اما مدارک خاصی برای اثبات این ادعا وجود ندارد. در سال 2011 مطالعه‌ای انجام شد که 9 پژوهش قبلی خود را بررسی کرده بود. نتیجه آن مطالعه این بود که آب و هوا هیچ تاثیر پایداری بر روی علائم التهاب روماتیسمی ندارد. در حقیقت به نظر می‌رسد تنها رابطه علنی آب و هوا با روماتیسم «جهت‌گیری تاییدی» باشد. اگر شما باور دارید که باران موجب دردهای مفصلی شما است، احتمالا این قضیه را در ذهن خود می‌پرورانید که در روزهای بارانی درد بیشتری را احساس می‌کنید و روزهایی که حالتان خوب است را نادیده می‌گیرید.
پرونده در همین‌جا بسته نمی‌شود. برخی از دانشمندان نظر متفاوتی دارند. آن‌ها می‌گویند عوامل زیادی را باید در نظر گرفت، مانند لباس‌هایی که بیماران می‌پوشند و یا اینکه خارج خانه هستند یا داخل منزل.
دو. کاهش فشار هوا سردرد عجیبی به همراه دارد
اگر مدام احساس سنگینی می‌کنید، شاید دلیلش این باشد که در تمام لحظه‌ها هزار تن فشار هوا روی سر ما است. اصلا شاید همین مسئله عامل سردردهای برخی از افراد باشد! کازوهیتو کیموتو و همکارانش در دانشگاه پزشکی دوک‌یو در ژاپن بر روی 28 بیمار مبتلا به میگرن پژوهش کردند. آن‌ها از بیماران خواستند که تمام موارد سردرد خود را در طول سال در دفتری یادداشت کنند. آن‌ها گزارش‌های بیماران را با داده‌های ایستگاه هواشناسی نزدیک محل زندگی هر فرد مقایسه کردند و به این نتیجه رسیدند که سردرد آن‌ها اغلب با کاهش فشار هوا انطباق داشت.
درست است که کیموتو بر روی جامعه آماری کوچکی کار کرده بود، اما پژوهشی دیگر انجام شد که نتایج مطالعه کیموتو را تایید کرد. آن مطالعه نشان داد که فروش مسکن‌ها همزمان با کاهش فشار هوا افزایش می‌یابد. یک دلیل می‌تواند این باشد که کاهش فشار هوا می‌تواند دستگاه دهلیزی ما را مختل کند. دستگاه دهلیزی به گودی داخل سر اطلاق می‌شود که تعادل ما را ممکن می‌سازد.
سه. سرما به قلبتان هم نفوذ می‌کند
زمستان فصل سرما و آنفلوانزا است، اما بررسی‌ها نشان میدهد که آمار حمله قلبی در زمستان با افزایش همراه است. پژوهش انجام شده در چین نشان میدهد که مرگ ناشی از حمله قلبی در زمستان در مقایسه با بهار و تابستان به 40 درصد می‌رسد. سال‌ها است بر روی این نکته تحقیق شده، اما واقعا کسی دلیلش را نمی‌داند. هرچند آن پژوهش انجام شده در چین دریافت که دمای پایین فشار خون را افزایش میدهد و درنتیجه احتمال حمله قلبی نیز افزایش می‌یابد.
چهار. خورشید احتمال پسر شدن جنین را بیشتر می‌کند
شاید فکر کنید که تقسیم جمعیتی جهان دقیقا مساوی است، اما مذکر و مونث بودن ما به شرایط جوی وابسته است. برای نمونه، در نیم‌کره شمالی، احتمال پسر شدنِ جنین در دوران گرم بیشتر از دوران سرد است. به عبارت بهتر، گرما بیشتر با پسر شدن جنین در ارتباط است.
اینکه چگونه این اتفاق رخ میدهد هنوز در هاله‌ای از ابهام است. شاید بتوان گفت که گرما بر تعادل هورمون‌ها و یا رویه تولید اسپرم‌ها اثر می‌گذارد. برخی می‌گویند که این رویه یک مکانیسم تکامل یافته است تا احتمال انتقال ژن‌ها مادر بیشتر شود. در حقیقت اگر شرایط جوی خیلی خوب نباشد، احتمال دختر شدن بیشتر است. بنابراین می‌توان گفت که بدن ما بر اساس شرایط کنونی در مورد جنسیت جنین تصمیم می‌گیرد. البته در هر صورت تاثیر آن کم بوده و به نظر می‌رسد منطقه به منطقه متفاوت باشد. این ویژگی‌ها از نظر زیستی جالب هستند، اما حواستان باشد بر اساس آن‌ها برنامه‌ریزی نکنید!
پنچ. مرگ ناشی از پرتو کیهانی
خورشید هر روز می‌تابد و طوفان‌های ژئومغناطیس و پرتو کیهانی را روانه زمین می‌کند. وظیفه جو زمین نیز این است که از ما در برابر این اتفاقات محافظت کند، اما ممکن است ما کاملا هم در امان نباشیم. گروهی در لیتوانی بیش از یک میلیون مرگ را در یک بازه 25 ساله بررسی کردند و متوجه شدند که مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی و سکته در زمان اتفاقات جوی فضایی به اوج خود می‌رسد.
نتایجی یک پژوهش دیگر حتی کمی عجیب‌تر به نظر می‌رسد. این پژوهش مدعی است افرادی که در زمان اوج این فعالیت‌ها به دنیا می‌آیند از طول عمر کمتری (حدودا پنج سال) برخوردار هستند. از نظر این دسته از پژوهشگران احتمال باروری این افراد حتی کمتر از افراد معمولی است.
آنچه مشخص است این است که به پژوهش‌های بیشتری برای تایید یا توضیح ادعاهای کنونی نیاز است، چرا که فعلا هضم چنین حقایقی دشوار است. اگر هم ارتباطی بین شرایط آب و هوایی سیاره‌مان و بدنمان وجود داشته باشد، ما هنوز قادر نیستیم این ارتباط را درک کنیم؛ چه برسد به اینکه بخواهیم اثر یک طوفان در 152 میلیون کیلومتر آن‌طرف‌تر را باور کنیم!
فرادید
