آیا می دانستید استفاده کردن از نخ دندان بسیار موثرتر و پرفایده تر از مسواک است
دکتر علی مرسلی متخصص درمان ریشه :هزینه درمان‌های دندان‌پزشکی در کشور ما در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر، پایین است. بسیاری از ایرانیان مقیم خارج از کشور به همین دلیل برای انجام درمان‌های دندان‌پزشکی به ایران مراجعه می‌کنند. در عین حال، همین هزینه، برای بسیاری از مردم جامعه با وجود مشکلات اقتصادی فراوان کمرشکن و زیاد است و باعث می‌شود حتی بسیاری از هموطنان از درمان‌های دندان‌پزشکی پایه‌ای محروم بمانند. اما پیشگیری‌های ساده بسیاری از اوقات می‌تواند ما را از درمان‌های دندان‌پزشکی بی‌نیاز کند و باعث شود پولمان در جیبمان بماند و صرف امور دیگر شود. هرچند در مواقع نیاز شک نکنید که اولویتی مهم‌تر از دندان‌هایتان برای هزینه کردن وجود ندارد.
هرگز فراموش نمی‌کنم پیرزنی را که از یکی از روستاهای اطراف جم در بوشهر به من مراجعه کرده بود و می‌خواست تا النگوهایش را بفروشد و خرج دندان‌هایش کند چون استدلالش این بود که النگوها فقط جنبه تزیینی و سرمایه‌ای دارند ولی یکی از لذت‌های بزرگ زندگی، بهره‌مندی از خوراکی و نعمات الهی روی زمین است که با داشتن دندان، استفاده از آنها ممکن می‌شود!
بسیاری از مراجعان دندان‌پزشکی تصور می‌کنند چون مرتب مسواک می‌زنند، نباید نیازی به درمان‌های دندان‌پزشکی پیدا کنند. این مراجعان، کسانی هستند که از اهمیت فوق‌العاده نخ دندان غافل مانده‌اند. استفاده صحیح از نخ دندان نه‌تنها به اندازه مسواک که حتی شاید بیشتر از آن می‌تواند در پیشگیری از پوسیدگی‌ها موثر باشد.
نخ دندان به نواحی‌ای دسترسی دارد که مسواک آنها را تمیز نمی‌کند. این نواحی می‌توانند محل شروع پوسیدگی‌ها باشند. پوسیدگی‌های بین‌دندانی از محل‌های نسبتا شایع پوسیدگی دندان‌هاست. این پوسیدگی از آنجا که ممکن است در معاینات معمول تشخیص داده نشود، گاهی به دشواری انجام می‌گیرد. بسیاری از موارد با رادیوگرافی‌های دندان‌پزشکی می‌توان وسعت و عمق این پوسیدگی‌ها را تشخیص داد اما در مواردی هم پوسیدگی‌های بین‌دندانی بعد از اینکه گسترش زیادی پیدا کرده و پالپ (عصب) دندانی را درگیر کرده‌اند، تشخیص داده می‌شوند. در این شرایط چاره‌ای جز درمان کانال ریشه (عصب‌کشی) باقی نمی‌ماند.
اما استفاده صحیح از نخ دندان می‌تواند از بروز پوسیدگی‌های بین دندانی پیشگیری کند. برخی افراد خونریزی حین کشیدن نخ دندان را بهانه استفاده نکردن از آن می‌کنند در حالی که التهاب و خونریزی به علت استفاده نکردن از نخ دندان و حضور عامل التهابی (گیر غذایی) در آن ناحیه است و با کشیدن درست و مرتب نخ دندان برطرف می‌شود.
هرچند اطمینان داریم بشر از انواع نخ در طول تاریخ برای تمیز و خارج کردن خرده‌های غذایی بین دندان‌هایش استفاده کرده است، اما تاریخچه رسمی ابداع نخ دندان به سال 1819 در ایالت نیواورلئان آمریکا برمی‌گردد. دندان‌پزشکی از اهالی همین ایالت با استفاده از نخ ابریشم، اولین نخ دندان رسمی را ساخته است. یکی از اولین اشاره‌ها به استفاده از نخ دندان در کتاب «اولیس» اثر جیمزجویس نویسنده نابغه ایرلندی است!
استفاده توامان از مسواک و نخ دندان، بهداشت پایه‌ای دهان و دندان برای هر فرد محسوب می‌شود. استفاده از نخ دندان‌های مخصوص در مراجعان ارتودنسی و کسانی که پروتز‌های متکی بر دندان یا ایمپلنت دارند، اهمیت بسیار زیادی در ارتقای بهداشت دهان و دندان دارد.
نخ دندان‌ها انواع مختلفی دارند که شامل نوع مومدار، بدون موم، تک فیلامان و چند فیلامانی می‌شود. ممکن است برحسب فضاهای بین دندانی شما (امبرژور) دندان‌پزشک کاربرد نوع خاصی از نخ دندان را پیشنهاد کند که بهتر است در این مورد با او مشورت کنید.
استفاده از نخ دندان اهمیت بسیار زیادی دارد و حتی برخی دندان‌پزشکان آن را مهم‌تر از مسواک می‌دانند. بنابر اظهار انجمن دندان‌پزشکی آمریکا، نخ دندان تا 80 درصد می‌تواند در کاهش پلاک میکروبی دندانی افراد موثر باشد.
استفاده نکردن از نخ دندان در کوتاه‌مدت و بلندمدت صرف‌نظر از آسیبی که به بهداشت دهان و دندان وارد می‌کند، در طول زمان می‌تواند برایتان از نظر مالی بسیار گران تمام شود! در کشوری مثل آمریکا هزینه درمان ریشه معمولی حدود 1500 دلار است. در کشور ما این هزینه به‌طور میانگین یک‌دهم این مبلغ است، بسیاری از مراجعان از عهده پرداخت همین مقدار هم برنمی‌آیند. روش‌های ساده پیشگیری مانند استفاده از نخ دندان و مسواک تا حد زیادی می‌تواند به اقتصاد خانواده‌های ایرانی کمک کند. علاوه بر صرفه‌جویی اقتصادی، سودی که در پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان عاید شما می‌شود، بسیار فراتر از این موارد است!
