عذرخواهی، اظهار پشیمانی است، نسبت به اشتباهی که مرتکب شده اید و معمولا با درخواست بخشش همراه است. عذرخواهی بخاطر مرتکب شدن اشتباه، معمولا کار دشوار و غیر ممکنی به نظر می آید، اما در این چگونه آن را برایتان ممکن خواهیم کرد.
1-اشتباه را مشخص کنید. آیا حواستان نبوده و چیزی گفته اید؟ آیا قولی داده اید و به آن عمل نکرده اید؟ آیا اخیرا اشتباهی مرتکب شده اید یا زمان زیادی از آن سپری شده؟ اگر ندانید که دقیقا اشتباهتان چه بوده، نمی توانید درست معذرت بخواهید. اگر دقیقا نمی دانید که چه اشتباهی کرده اید، ناراحتی خود را از حس بدی که در نتیجه ی کاری که انجام داده اید و در طرف مقابل خود ایجاد کرده اید، ابراز کنید. می توانید دلیل انجام کار خود را نیز برای طرف مقابل توضیح دهید، اما اگر متقاعد نشد، لازم نیست که بپذیرید اشتباه کرده اید، فقط معذرت بخواهید بخاطر حس بدی که طرف مقابل داشته است. شاید نظرات شما با طرف مقابل فرق کند.
2-مسئولیت اشتباه را به عهده بگیرید و آن را با دیگران تقسیم نکنید تا بار گناهانتان را سبک تر کرده باشید. به یاد داشته باشید که نباید بهانه بیاورید. عذرخواهی همراه با بهانه آوردن، دیگر عذرخواهی نیست. یک عذرخواهی ناقص بیشتر شبیه توهین است، چرا که به نظر می رسد ناراحتی طرف مقابل برایتان اهمیتی ندارد.
3-زمان مناسبی را برای عذرخواهی در نظر بگیرید. بعضی اوقات، سریعا بعد از اشتباه، باید عذر خواست، گاهی هم باید کمی صبر کرد. اگر واژه ای زشت به زبان آورده اید، باید سریعا غذر بخواهید، اما در مورد اشتباهات دیگر نیاز است که طرف مقابل کمی آرام شود و سپس شما جملاتی را از روی عذرخواهی بیان کنید. البته همیشه هرچه در عذرخواهی پیشی بگیرید، اعتراف تان به اشتباه خودتان نمایان تر خواهد شد و آسیبی به رابطه وارد نخواهد شد.
4-می توانید عذرخواهی خود را به صورت کتبی انجام دهید. اگر عذرخواهی شفاهی برایتان دشوار است و نمی توانید واژه ها را کنار هم بگذارید، بهتر است برای طرف مقابل، بنویسید. روی نامه ای که می نویسید وقت بگذارید و حرف های خود را نظم دهید؛ دلیل عذرخواهی خود را و پیشمانی تان از انجام اشتباه را بیان کنید. حتی می توانید صدای خودتان را برای طرف مقابل ضبط کنید و در آن از طرف مقابل عذر بخواهید. البته بهتر است شخصا از طرف مقابل عذر بخواهید، چرا که ممکن است پیام های نوشتاری، صوتی و یا ایمیلی نشان از عدم اطمینان شما از عذرخواهی و یا اشتباهی که انجام داده اید؛ باشد و یا اینکه برای طرف مقابل تان چندان خوشایند نباشد.
5-با صحبت از اشتباهی که رخ داده، شروع کنید. اشتباه خود را بیان کنید و از احساسی که اشتباهتان ممکن است به وجود آورده باشد، عذرخواهی را ادامه دهید. در مورد موضوع ها دقیق صحبت کنید تا طرف مقابل خوب متوجه منظور شما بشود. از کلماتی چون اما و اگر بپرهیزید و نگویید: “معذرت می خواهم، اما…” هیچ گاه نگویید: “متاسفم که اونطور فکر کردی” و یا “متاسفم اگه کاری کردم که فکر می کنی اشتباه بوده” و به جای آنها بگویید: “متاسفم که ناراحتت کردم” و از این طریق، ناراحتی خود را ابراز کنید و به احساس طرف مقابل خودتان هم احترام بگذارید.
6-بگویید متاسفم. جملاتی مستقیم و اخباری بگویید. به جملاتی که در ادامه به عنوان مثال آورده شده دقت کنید و تفاوت آنها را مشاهده کنید. جمله اول نشان می دهد که شما متوجه هستید که اشتباه کرده اید و مسئولین آن را تماما به عهده گرفته اید. در جملات بعد، هیچ احساس مسئولیتی مشاهده نمی شود. هیچ کدام نمی گویند که شما خودتان هم اعتقاد دارید که مرتکب اشتباه شده اید. در این جملات این طور به نظر می رسد که شما اصلا اشتباه خود را نمی دانید، و حتی طرف مقابل تان را بخاطر ناراحت شدن بیخود از کاری که شما انجام داده اید، مقصر می دانید:
– نمونه خوب: معذرت می خوام که اون اشتباهو کردم.
– نمونه غلط: معذرت می خوام اگه اشتباهی کردم.
– نمونه غلط: معذرت می خوام که ناراحت شدی.
– نمونه غلط: معذرت می خوام بخاطر همه کارایی که کردم و باعث شد تو ناراحت بشی.
– نمونه خوب: رئیس، شرمندم که باز دوباره دیر اومدم. میدونم که شیفتم از 10 دقیقه پیش شروع شده. امیدوارم که این اشتباهم باعث نشه که روزتون خراب بشه.
– نمونه خوب: عزیزم، متاسفم تولدت رو یادم رفت. واقعا شرمندم. امیدوارم منو ببخشی. بذار جبران کنم.
– نمونه غلط: متاسفم که گلدونتو شکوندم، ولی اعصابم خورد بود و می باس خودمو یه طوری خالی می کردم.
توجه داشته باشید که صرف لطفا منو ببخش، معذرت خواهی خوبی نیست. با این جمله حتی معلوم نیست که آیا اشتباه تان را باور دارید یا خیر. اغلب، افراد این جمله را برای از سر خود باز کردن اشتباهات بیان می کنند. در عوض، کاملا صادقانه، پشیمانی خود را از اشتباهی که کرده اید نشان دهید و بگویید که می خواهید رابطه تان را بهبود ببخشید.
7-اوضاع را بهبود بخشید. بیاندیشید که چه چیزی باعث شد که شما آن اشتباه را مرتکب شوید. آیا به این خاطر بوده که چندان برایتان مهم نبوده که سر وقت برسید یا تاریخ های مهم را یادتان بماند؟ آیا به این خاطر است که عادت کرده اید بلافاصله در مقابل نظرات افراد واکنش نشان دهید، بدون اینکه فرصت بدهید و دید دیگری داشته باشید؟ آیا به این خاطر بوده که از زندگی خود راضی نیستید و بی قصد و منظور، آن را به دیگران انتقال داده اید؟ مسئله اصلی را واکاوی کنید، به طرف مقابل توضیح دهید (به عنوان توضیح، و نه بهانه) و بگویید که قصد دارید که برای جبران آن اشتباه چه کاری انجام دهید و دیگر مرتکب آن اشتباه نشوید. برای مثال: “تو رو ناراحتت کردم، چون این روزا خیلی فشار رومه، خیلی خودخواه بودم که فشارهامو سر تو خالی کردم. از فردا می خوام تایم کمتری رو صرف کارام بکنم و می خوام بیشتر با تو باشم.”
8-از او بخاطر نقشی که در زندگی تان دارد، تشکر کنید و تاکید کنید که نمی خواستید واقعا آسیبی به رابطه وارد شود. در همین زمان باید دوباره خاطرنشان کنید که چقدر به این رابطه علاقه مند هستید و بدون فرد مقابل، چه ضرری خواهید دید.
9-بخواهید که شما را ببخشد و شانسی دوباره برای جبران خطا، به شما بدهد. بگویید که می خواهید به او نشان دهید که از اشتباهتان درس گرفته اید و در جهت جبران آن، عمل خواهید کرد. تقاضای بخشش را واضح بگویید و به طرف مقابل اختیار بخشیدن یا نبخشیدن تان را بدهید.
10-صبور باشید. اگر شما را مورد بخشش قرار نداد، از او بخاطر وقتی که به شما داد و حرف تان را گوش داد، تشکر کنید و کمی با تاخیر، صحنه را ترک بگویید تا او نیز زمان کافی برای دوباره فکر کردن به شما داشته باشد. مثلا بگویید: “می دونم هنوز از دستم ناراحتی، ولی ممنونم که گذاشتی ازت معذرت بخوام. اگه نظرت عوض شد، بهم بگو.” بعضی اوقات، طرف مقابل می خواهد شما را ببخشد، اما هنوز به زمان بیشتری احتیاج دارد تا خونسرد شود و دوباره به موضوع، با ذهنی آرام نگاه کند. حواستان باشد که کسی که شما را بخشید، به این معنی نیست که کاملا شما را بخشیده است. شاید زمان زیادی لازم باشد تا آن حس بد از ذهن طرف مقابل کاملا پاک شود و دوباره به شما اعتماد کند. اگر طرف مقابل واقعا برایتان اهمیت دارد، اینکه وقت و انرژی زیاد برای صبور بودن و مورد بخشش قرار گرفتن خرج کنید، ارزشمند است. همانطور که شما نیاز دارید یاد بگیرید که چگونه عذرخواهی کنید، آنها نیز باید یاد بگیرند که چگونه کسی را ببخشند.
11-سر حرف و قول های خود بمانید. یک معذرت خواهی واقعی زمانی اتفاق می افتد که بادوام باشد، یعنی هر قولی که دادید، به آن عمل کنید و اعتماد دوباره ایجاد کنید.
منبع-phow
