کسانی که مرتب احساس بیماری و ناتوانی می کنند و دچار حالتی وسواسی در برابر انواع بیماری ها شده اند به این اختلال دچارند!
هیپوکندریا یا خود بیمار پنداری نوعی بیماری است که به معنی نگرانی مفرط برای سلامتی است و به افرادی که از سلامت بدنی برخوردار هستند اما خود را بیمار می‌پندارند هیپوکندریا می‌گویند.
برای تشخیص این بیماری فقط ظن و شک بیماری کافی نیست بلکه وجود یک اضطراب بسیار بالا هم باید در فرد مشخص گردد.
خود بیمار‌پنداری در واقع نوعی پاسخ به حالت‌های استرسی و یا بیماری‌های روحی مانند اضطراب و افسردگی است. افرادی که دچار این مشکل هستند غالبا از اعتماد به نفس پایینی هم برخوردار هستند و زندگی در زاویه دید آنها دارای دو بعد است، به همین خاطر پیدا کردن توانایی‌هایشان برایشان مشکل است.
احساس ضعف و ناتوانی نخستین گام کاهش اعتماد به نفس
علی‌نقی فقیهی مشاور و روانشناس پیرامون وضعیت روحی افراد خود بیمار‌پندار می‌گوید: افرادی که فاقد اعتماد به نفس هستند و سراسر وجود خود را در ابعاد مختلف دچار ضعف احساس می‌کنند در صورت بروز هر حادثه ای آنرا به ضرر خود می‌دانند و تصور می‌کنند منشا بروز آنها خودشان هستند.
وی ادامه داد: در صورتی که این حادثه از بیرون باشد این احساس افزایش یافته و چون خود را ضعیف می‌پندارند در ابعاد مختلف ممکن است، بیماری‌هایی را هم به خود نسبت بدهند.
نگرش منفی پایه‌گذار خود بیمار پنداریست
این روانشناس در خصوص عامل زمینه‌ای بروز احساس منفی در افراد تصریح کرد: اصلی‌ترین دلیل خود بیمار‌پنداری و عدم داشتن اعتماد به نفس نگرش منفی افراد است. افرادی که به خود نگرش منفی دارند، نسبت به افراد پیرامون خود نیز چنین احساسی را دارند اما میزان آن در رابطه با خود فرد چشمگیر‌تر است.
خود بیمار پنداری در زنان بیشتر است
فقیهی افزود: شیوع این حالت در مردان و زنان به یک اندازه است، این در حالی است که میزان خود بیمار‌پنداری به این دلیل که زنان بیشتر تحت تاثیر عوامل اجتماعی هستند در آنها بیشتر است همچنین سن بروز این احساس در مردان در محدوده سنی 30 سالگی و در زنان 40 سالگی است.
این روانشناس با بیان اینکه عدم داشتن اعتماد به نفس و خودباوری دارای عامل طبیعی نیست اظهار کرد: این نگرش منفی از ابتدا با فرد همراه نیست و در واقع تحت تاثیر عوامل محیطی و اجتماعی بوده و نحوه برخورد خانواده به صورت مقایسه را تخریب شخصیت فرد در بروز این احساس در فرد به میزان بسیاری قابل توجه است.
نقش پررنگ خانواده در تحریک حس منفی
وی افزود: خواه ناخواه یک سری عوامل بر فرد تاثیر می‌گذارد و یک شخصیت خود بیمار را برای فرد می‌سازد که بیشتر در مراحل جوانی و نوجوانی است، چراکه با رشد فیزیکی عوامل محیطی نیز بیشتر می‌شود، همچنین در افرادی که به محدوده سنی مشخص و میانسالی می‌رسند بیشتر دچار ناتوانی جسمی همراه با احساس منفی می‌شوند.
تلقین نکنید!
این روانشناس در خصوص تاثیر تلقین به عنوان یک عامل محرک اذعان کرد: خود فرد نقش پررنگی در خصوص اثر منفی تلقین ندارد بلکه عوامل بیرونی القاکننده و در نهایت واکنش فرد دارد که باعث می‌شود فرد به مرحله‌ای برسد که احساس وجود بیماری در خود را تا بالاترین حد میزان در خود پرورش دهد.
وی در رابطه با علائم نشان‌دهنده خود بیمار‌پنداری گفت: علائم همیشگی است که ممکن است عادی باشند که از جمله آن می‌توان به سردرد، سرگیجه و بی‌التهابی اشاره کرد.
افزایش خودباوری فرد با ایجاد مشغله
فقیهی پیرامون نحوه درمان این حالت در افراد خاطرنشان کرد: هیپنوتیزم و رفتار درمانی جهت رفع اضطراب و استرس و ایجاد احساس آرامش در فرد بسیار مفید است.
