کلیه ها، حالب ها، مثانه و مجرای خروجی مثانه – شامل دستگاه ادراری هستند عفونت در هر قسمت از دستگاه ادراری میتواند وجود داشته باشد. بیشتر عفونت شامل قسمتهای پایین تر ادراری یعنی مثانه و مجرای ادراراست
زنان بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری نسبت به مردان هستند. عفونت محدود به مثانه می تواند دردناک و آزار دهنده باشد. با این حال، ع اگر عفونت در کلیه ها باشد عواقب جدی می تواند بدنبال داشته باشد
اگر هنگام ادرار کردن دچار سوزش میشوید و یا بدتر از آن دفع ادرار با لکههای خون همراه است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید و آن را جدی بگیرید، چرا که ممکن است به عفونت دستگاه ادراری مبتلا شده باشید. عفونت ممکن است در هر قسمتی از دستگاه ادراری که وظیفه آن حذف و فیلتر ضایعات بدن است، رخ دهد زنان بیش از مردان مستعد ابتلا به عفونتهای باکتریایی هستند، زیرا دستگاه ادراری آنها کوچکتر و امکان تهاجم و تکثیر باکتری بسیار زیاد است. در بسیاری از مواقع عفونت دستگاه ادراری بسیار جدی و خطرناک خواهد بود. تخمینزده میشود که حدود ۵۰درصد از خانمها دستکم یکبار در طول زندگی عفونت دستگاه ادراری را تجربه میکنند، ولی خوشبختانه این عفونتها با آنتیبیوتیکها درمان میشوند.
چگونه عفونت رخ میدهد
به طور کلی این عفونتها توسط میکروبها و باکتریها ایجاد میشوند. این باکتریها از روده که نزدیکی مهبل و مقعد قرار دارند، وارد مثانه میشوند و اگر در این مرحله درمان نشوند، میکروارگانیسمها به سمت بالا حرکت خواهند کرد و مثانه را آلوده میکنند و اگر باز هم درمان صورت نگیرد، در این مرحله آنها وارد کلیهها میشوند و آنها را عفونی میکنند.
عوامل خطر
جنسیت: زنان بیش از مردان در معرض آلودگی قرار دارند، زیرا همانطور که گفتیم، مجاری خروج ادرار آنها بسیار نزدیک به مقعد و در نتیجه احتمال ورود باکتری به مثانه بیشتر است. فعالیت جنسی: در حدود ۷۵ تا ۹۰درصد از موارد، ناشی از روابط جنسی است. استفاده از قرصهای ضد بارداری: زنانی که بهطور مداوم از قرصهای ضد بارداری استفاده میکنند. بیشتر در معرض ابتلا به عفونتهای ادراری قرار میگیرند.
یائسگی: کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی نیز ممکن است منجر به عفونت ادراری شود. علاوه بر تمامی این عوامل خطر، برخی شرایط پزشکی نیز احتمال ابتلا به این بیماری را بیشتر میکنند که برخی از آنها عبارتند از: دیابت – سنگ کلیه- بیحرکت ماندن به مدت طولانی به دلیل شکستگی لگن و یا هرگونه عوارض پزشکی دیگر – بارداری – بیاختیاری روده- مشکل در تخلیه مثانه بهطور کامل – بزرگ شدن پروستات و یا هر عامل دیگری که جریان ادرار را مسدود کند- عمل جراحی
نشانههای ابتلا به عفونت ادراری
اضطرار به ادرار کردن مکرر، حتی پس از تخلیه مثانه- احساس سوزش هنگام دفع ادرار– ناراحتی و یا فشار در قسمت تحتانی شکم- درد در ناحیه لگن و پشت- تب گاه به گاه- تهوع و استفراغ- تبولرزی که بیش از دو روز طول بکشد.
علائم عفونت کلیه: وجود خون در ادرار- بد بو شدن ادرار
درمان عفونت ادراری: موثرترین روش در درمان عفونتهای دستگاه ادراری، استفاده از آنتیبیوتیکهاست که حتماً باید توسط پزشک تجویز شود. – زنانی که از عفونت مثانه رنج میبرند، باید پس از تماس جنسی یک دوز آنتیبیوتیک مصرف کنند. -در مورد عفونتهای شدید کلیوی ممکن است نیاز به مداخلات دارویی و حتی بستری شدن در بیمارستان باشد. -در طول روز، زیاد مایعات بنوشید و مصرف مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان همچون گیلاس و گوجهفرنگی را فراموش نکنید.
پیشگیری
هیچگاه ادرار کردن را به تأخیر نیاندازید. همیشه به درستی خودتان را تمیز کنید و از جلو به سمت عقب خود را بشویید تا باکتریها وارد دستگاه ادراری نشوند. از اسپری و یا عطر زنانه در دستگاه تناسلی استفاده نکنید. خوردن آب آلبالو و آب نارگیل به کشتن باکتری در دستگاه ادراری کمک میکند. الکل و کافئین با تحریک مثانه احتمال ابتلا به عفونت را افزایش میدهند. از پوشیدن لباسهای تنگ و شورتهای نایلونی برای مدت طولانی خودداری کنید. مصرف آلرژنها، نگهدارندهها و افزودنیها را کاهش دهید. به جای گوشت قرمز، ماهی و سویا بخورید. حداقل ۳۰ دقیقه و ۵ بار در هفته ورزش کنید. چای سبز به دلیل خاصیت آنتیاکسیدانی و ضد سرطانی، ایمنی را افزایش میدهد. برخی کمبودهای تغذیهای زمینهساز عفونت مجاری ادراری هستند، ریزمغذیهایی همچون منیزیم، کلسیم، روی، سلنیوم و ویتامین C، اسیدهای چرب امگا ۳ را حتماً در رژیم غذایی خود بگنجانید. مراقب علائم اولیه عفونتها باشید و حداقل سالانه یکبار به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید به هیچ بیماری مبتلا نیستید. عفونت ادراری اگرچه ناراحت کننده است، ولی قابل درمان است و با رعایت نکات ذکر شده قابل پیشگیری است. پس اصلاً نترسید.
چگونه ورزش میتواند وضعیت را بهبود ببخشد
حتی اگر مبتلا به التهاب مفاصل هستید، میتوانید همچنان فعال باشید. تلاش برای ورزش کردن و فعال بودن در حین درد به نظر غیر ممکن میرسد، بهخصوص افرادی که دچار التهاب مفاصل هستند همیشه تحرک و فعالیت را برای خود یک رویا میدانند. بیشتر افراد به اشتباه تصور میکنند که با داشتن ورم مفاصل، ورزش غیر ممکن است، اما برعکس افراد دچار التهاب مفاصل باید به طور منظم ورزش کنند تا مفاصل خود را فعال نگه دارند.
آرتریت یا همان التهاب مفاصل از بیماریهایی است که مشخصه اصلی آن درد و محدودیت تحرک مفاصل و کاهش دامنه حرکت است، اما ورزش منظم باعث میشود که فعالیت بدنی داشته باشید. عموم مردم تصور میکنند که با ورزش، مفاصل مبتلایان آسیب میبیند ولی باتوجه به مطالعات اخیر ورزش روزانه و فعالیت در زندگی روزمره از تغییرات دژنراتیو در مفاصل جلوگیری میکند و سلامتی مفاصل را بهبود میبخشد. فعالیتهای جسمانی منظم، عضلات اطراف مفاصل را تقویت و انعطافپذیر و به نوبه خود آنها را تقویت میکند و سفتی و درد و تورم مفاصل را کاهش میدهد. ورزش با افزایش قدرت، استقامت و انعطافپذیری عضلات، دامنه حرکت آنها را افزایش میدهد. ورزش موجب تقویت استخوانها میشود و روند پوکی استخوان را کاهش میدهد. پوکی استخوان یکی از بیماریهایی است که تراکم استخوان راکاهش و استخوانها را بیشتر در معرض شکستگی قرار میدهد. قابل ذکر است که با فعالیت ورزشی نمیتوان ریشه اصلی بیماری را درمان کرد، ولی میتوان درد و سفتی عضلات را کاهش داد، به گونهای که خود قادر به انجام فعالیتهای روزمره باشید.
اگر مبتلا به آرتریت هستید و قصد ورزش دارید، حتماً به نکات زیر توجه کنید:
حتما شروع ورزش باید تحت نظارت پزشک باشد. نوع ورزشی که انجام میدهید، به مقدار توانایی شما بستگی دارد و میتوانید به تدریج آن را هفتهای ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش دهید، مثلاً میتوانید طول جلسات ورزش را بیشتر کنید. میتوانید با رایجترین انواع ورزش همچون پیادهروی، دوچرخهسواری و دو آغاز کنید. شدت ورزش بستگی به مقدار پیشرفت بیماری دارد، ولی عمدتاً ۴۵ تا ۶۰ دقیقه ورزش، ۳ تا ۵ روز در هفته کافی است. میتوانید به فعالیتهای تفریحی همچون شنا، رقص، باغبانی و یا هر نوع ورزش دیگر در فضای باز بپردازید. ورزشهای دیگر مثل آب درمانی، یوگا و تایچی به بهبود انعطاف پذیری عضلات آسیب دیده کمک میکنند. روشهایی مانند ماساژ لنفاوی سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و برای افراد مبتلا به آماس مفاصل بسیار مفید است. تغییر در شیوه زندگی از یک چاقی و بیحرکتی به سمت یک زندگی فعال از ضروریات است. چاقی و بیحرکتی از عوامل اصلی ورم مفاصل هستند و تغییر در شیوه زندگی یکی از روشهایی غیر دارویی درمان آرتریت است.
سعی کنید در محل کار خود نیز فعال باشید و از یک جا نشستن خودداری کنید. بلند شوید و برای چند دقیقه در اتاق کار خود قدم بزنید و یا به آشپزخانه بروید و یک لیوان آب بنوشید. اگر پاهای شما از صندلی به سمت پایین آویزان است، همانطور که نشستهاید، انگشتان پای خود را بالا و پایین ببرید و مچ پای خود را به صورت چرخشی حرکت دهید. از نشستن و یا ایستادن طولانی مدت در محل کار و یا خانه خودداری کنید که میتواند فشار زیادی را روی مفاصل، بهخصوص مفاصل اندام تحتانی وارد کند. دائم مراقب مقدار اسید اوریک خود باشید زیرا اسید بالا احتمال ابتلا به آرتروز را افزایش میدهد.
بهترین روش برای کنترل استئوآرتریت ورزش منظم است از چمباتمه زدن خودداری کنید و یک رژیم غذایی سالم داشته باشید. آرتروز بیماری افراد مسن نیست و حتی بسیاری از نوجوانان نیز به آن مبتلا میشوند. ورزش کارایی بدن را بیشتر میکند و با کنترل وزن میتوان از ابتلا به این بیماری در دوران جوانی پیشگیری کرد. شدت آرتروز و درد مفاصل در روزهای مختلف متفاوت است و بیمار یک روز بیشتر و روز دیگر کمتر درد دارد، بنابراین تصور کنید که تغییر در مقدار درد ناشی از ورزش است. اگرچه آرتروز محدودیتهایی را برای بیمار به وجود میآورد، ولی نمیتواند جلوی تمام تواناییهای او را بگیرد. سعی کنید از حداکثر توانایی خود در ورزش استفاده کنید تا احساس ناتوانی نکنید. با وجود اینکه آرتروز صددرصد درمان نمیشود، ولی با تشخیص و درمان بموقع میتوان از پیشرفت آن پیشگیری کرد.
آقای دکتر اکبری گیلانی
زیبــاشـو دات کام