چگونه می توان از اشتباهات و خطاهای گذشته درس عبرت گرفت و سرنوشت خود را تغییر داد!
برخی از افراد دارای باوری نامعقول هستند و معتقدند که گذشته آنها همیشه مهم است و چون چیزی قبلاً بر زندگی آنها تأثیر گذاشته، حالا هم میتواند احساسات و رفتارشان را تحت تأثیر قرار دهد، بنابراین آنها تحت تأثیر تجارب گذشته خود قرار میگیرند. در واقع باید گفت اینکه معتقد باشیم اثرات گذشته قابل تغییر نیست، تفکری غیرصحیح است زیرا اعتقاد به اثر تجربههای گذشته، نشان میدهد که افراد در دام تعمیم افراطی گرفتار شدهاند زیرا معمولاً این طور نیست که چون اتفاقی در یک شرایطی افتاده، پس حتماً در تمام شرایط نیز اتفاق میافتد. همچنین باید گفت وقتی اجازه میدهیم که تأثیرات گذشته، زیادی بر ما مسلط شود، انعطاف فکری ما از بین میرود.
چنانچه همیشه تحت تأثیر گذشته باشیم، بسیاری از رفتارهایی که زمانی رفتار معمول محسوب میشدند، در زمانی دیگر کاربردی نخواهند داشت، مثلاً کودکان با گریه کردن، روشهایی برای حل مشکلات خود پیدا میکنند اما بعداً این اعمال دیگر مؤثر نخواهد بود. همچنین باید گفت اگر اسیر گذشته خود باقی بمانید، یعنی احساساتی را که قبلاً در مورد مردم داشته اید، امروز نیز داشته باشید، ممکن است دچار احساساتی غیر واقع بینانه شوید. مثلاً ممکن است امروز با رئیس خود مخالفت کنید چون شما را به یاد دستورات والدینتان در گذشتهها میاندازد، این در حالی است که این احساسات معمولاً غیرواقع بینانه است و در ادامه باید گفت اگر چون قبلاً به شیوه خاصی عمل میکرده اید، امروز هم آنگونه رفتار کنید، از کسب تجربههای جدید باز خواهید ماند. مثلاً اگر امروز وقت خود را صرف ورزشهایی میکنید که در کودکی دوست داشته اید، هیچ وقت دنبال سرگرمیهای هنری نخواهید رفت و نمیتوانید بفهمید که از آنها بیشتر لذت میبرید. همچنین پذیرفتن بیچون و چرای تأثیرات گذشته از شما آدمی غیرواقعی میسازد چون امروز تا حد زیادی با دیروز فرق دارد.
مثلاً امروز رانندگی با یک ماشین قدیمی در بزرگراه خطرناک است چون نه جادهها، جادههای قدیم هستند و نه ترافیک، ترافیک قدیم. گذشته گاهی اوقات مردم را وامیدارد رفتارهای قبلی خود را تکرار کنند ولی مردم مجبور نیستند شدیداً تحت تأثیر گذشته باشند. در واقع شما با وجود عادات ریشه دار و قدیمی خود میتوانید تا حدودی ماهیتتان را عوض کنید. در ضمن عادات بد شما آنقدر ریشه دار و تغییرناپذیر نیستند. اگر با جدیت روی روشهای هیجانی و رفتاری کار کنید و باورهای نامعقول ناراحتکننده خود را قاطعانه زیر سؤال ببرید، میتوانید بزودی، نتایج قابل توجهی بگیرید. البته این نتایج همیشگی نخواهد بود. اکثر آدمها کمابیش در برابر تغییر مقاومت میکنند چون باورهای قدیمی، خود را تقویت میکنند. اما این خودتقویتی بهجای آنکه ثابت کند ماهیت انسان غیرقابل تغییر است، در واقع خلاف آن را ثابت میکند.
به بیان دقیقتر چون با باورهای خود، اشتباهات قبلی را تکرار میکنید، پس با تغییر باورها میتوانید اشتباهات کنونی خود را کنار بگذارید. رفتار فعلی شما تا حد زیادی از تفکرتان نشأت میگیرد. بنابراین با بازنگری و تمرین قاطعانه میتوانید اعمال امروزتان را تنظیم و کنترل کنید و پذیرای آیندهای بهتر شوید. شما مثل هر آدم سختکوش دیگری میتوانید بر تأثیر گذشته غلبه کنید. برای این کار میتوانید از این روشها استفاده کنید:
در واقع باید گفت گذشته شما میتواند بر شما تأثیر داشته باشد، در عین حال بپذیرید که امروز، گذشته فردای شماست. شما نمیتوانید یک دفعه به آدم دیگری تبدیل شوید ولی میتوانید تغییر دادن را شروع کنید تا بالاخره رفتارتان عوض شود. با تفکر و تجربههای جدید و در نظر گرفتن گذشته میتوانید رفتار فردای خود را رقم بزنید. همچنین باید گفت که خطاهای گذشته خود را انکار نکنید و بدون سرزنش خودتان بابت آن خطاها میتوانید از گذشته به نفع آینده استفاده کنید، بهجای آنکه خطاهای خود را بیهیچ فکری تکرار کنید، چون یکدفعه مرتکب آن خطاها شده اید، میتوانید خطاهای خود را زیر نظر بگیرید و آنها را زیر سؤال ببرید. شما میتوانید رسوم و عاداتتان را با جدیت مرور کنید و عادات صحیح و غیرصحیح خود را از هم جدا کنید و زندگی خود را تغییر دهید. همچنین وقتی احساس میکنید اسیر گذشته هستید و نمیتوانید به اهداف فعلی خود برسید هر طور شده سعی کنید جلوی تکرار واکنشهای قبلی خود را بگیرید، پس میتوانید تأثیرات نامعقول گذشته را خنثی کنید
شیرین کسرایی