در بیماری های قلبی و عروقی در برخی موارد خاص از اسکن هسته ای قلب استفاده میکنند.حالا با ما همراه باشید تا دانستنی هایی از اسکن هسته ای قلب بپردازیم.
اسکن قلبی به معنی تصویربرداری خونرسانی میوکارد (عضله قلب) به روش تصویربرداری هسته‌ای می‌باشد که با تزریق وریدی از یک ماده رادیو اکتیو بی‌خطر (معمولا تکنسیم یا تالیوم)، خونرسانی به عضله قلب در دو حالت ورزش و استراحت بطور جداگانه مورد بررسی قرار میگیرد.اسکن قلب یکی از آزمایشهای دقیق قلب و عروق برای تشخیص بیماری سرخرگهای کرونر قلب (CAD) است و طی دو مرحله ورزش و استراحت ، کمیت و کیفیت خونرسانی به عضله قلب (سرخرگهای کرونر) را در زوایا و سطوح مختلف قلب بررسی می‌کند. استفاده دیگر اسکن قلب در بیماران با سابقه سکته قلبی یا بیماران نارسایی قلبی، تشخیص میزان بافت زنده باقیمانده(بافت قابل نجات با اقدامات درمانی) در عضله قلب است.در قلب طبیعی ، ماده رادیواکتیو بطور یکنواخت در عضله قلب پخش می‌شود. در بیماران مبتلا به تنگی عروق کرونر قلب ، در حال استراحت اسکن نرمال اما پس از تست ورزش یا استرس دارویی در منطقه مشخصی کاهش برداشت دیده می‌شود که مجددا پس از استراحت بطور کامل(آنژین قلبی) یا ناقص(سکته قلبی) به حال اول برمی‌گردد.آماده سازی بیمار برای اسکن ، همان موارد آماده سازی بیمار برای تست ورزش است. و شامل آمادگی جسمانی در صورت استرس تست ورزشی و قطع بعضی داروهای مداخله‌گر قلبی می‌باشد. (این داروها قبلا در برگه آمادگی اسکن برای شما معرفی شده‌اند).اسکن در دو مرحله استراحت و بعد از استرس (تست ورزش یا استرس دارویی) انجام می شود.مرحله اسکن قلب همراه بااسترس تست ورزش یا استرس دارویی: ابتدا تست ورزش انجام و در انتهای مرحله ورزش ، ماده رادیواکتیو (داروی مربوط به اسکن قلب) تزریق می‌شود و یک دقیقه بعد دستگاه تردمیل بطور تدریجی از حرکت باز می‌ایستد. در صورت عدم تحمل فعالیت ورزشی، اسکن با دی‌پیریدامول به صورت جایگزینی برای تست ورزش مورد استفاده قرار میگیرد. دی‌پیریدامول نیز تاثیری مانند فعالیت ورزشی بر روی قلب می‌گذارند و نقاط سرد اسکن را نمایان می‌سازند.نگاره‌برداری (اسکن) قلب ، بلافاصله پس از آزمون ورزش یا تزریق داروی اسکن امکانپذیر نیست و وجود یک تأخیر زمانی مناسب ضروری است. در اتاق انتظار با نوشیدن مایعات مثل چند لیوان آب یا شیرو قدم زدن ، به خروج پرتوداروی اضافی از کبد و کیسه صفرا کمک خواهید نمود . در مرحله تصویربرداری که حدود ۲۰ دقیقه طول می‌کشد، بدن باید در حالت بیحرکت قرار گیرد. جابجا شدن ، تکان دادن دستها ، سرفه کردن و حتی نفس عمیق کشیدن بخاطر جابجا کردن قلب در فضای سینه تصویر نهایی قلب را مخدوش کرده و سبب بروز خطاهای تشخیصی می‌شوند.در نوبت بعد برای انجام اسکن قلب در مرحله استراحت مجددا در زمان تعیین شده باید مراجعه کند. بعد از مرحله اول اسکن (اسکن بعد از آزمون ورزش) می‌توان داروهای قلبی گذشته را تحت نظر پزشک معالج مجددا از سرگرفت (برای اسکن قلب در مرحله استراحت نیاز به قطع دارو وجود ندارد). برای انجام مرحله استراحت حداقل از ۳ ساعت قبل از مراجعه ناشتا باشید یا حداقل از مصرف شیر ، کره و مواد غذایی چرب و شکر پرهیز کنید. (در بیماران مبتلا به دیابت قندی ۱ ساعت ناشتا بودن کافی است). مرحله استراحت آسانتر و کوتاهتر از مرحله اولیه بوده و در این مرحله دیگر آزمون ورزش انجام نمی‌شود. ابتدا تزریق وریدی پرتودارو به عمل آمده و پس از یک تأخیر زمانی حدود ۱ تا ۲ ساعته مجددا تصویربرداری از قلب با همان شرایط قبلی تکرار خواهد شد
داروی رادیواکتیو :
دارویی که در انتهای مرحله آزمون ورزش از طریق آنژیوکت به بیمار تزریق می شود یک ماده رادیواکتیو بی‌خطر و بدون ضرر است. این ماده معمولا تکنسیوم می‌باشد. ترس مفرط از پرتو که در بعضی بیماران مشاهده می‌شود به هیچ وجه پایه علمی ندارد. ماده رادیو اکتیوی که در اینجا به مقدار ناچیز بکار می‌رود تنها حاوی پرتو گاما است و نقش یک ماده شبرنگ را در محیط تاریک و غیر قابل دسترس داخل بدن بازی می‌کند. به بیان دیگر ماده تزریقی از نوعی انتخاب شده که هیچگونه تابش آلفا یا بتا ندارد (چون انرژی و عوارض احتمالی یک ماده رادیواکتیو بیشتر معلول تابش ذرات آلفا و بتای آن می‌باشد). بنابراین، پرتو دارویی که برای شما به مقدار بسیار اندک و با نیمه عمر بسیار کوتاه تجویز می‌شود فقط به عنوان یک ردیاب یا نشانه‌گر بی‌خطر به مدت چند ساعت در بدن شما باقی می‌ماند و از نظر تابش پرتو یا ترکیب شیمیایی هیچ ضرری برای شما نخواهد داشت.
منبع: قلب
