اگر مواد غذای آماده و کنسرو شده مصرف می کنید آماد ابتلا به انواع بیماری ها و عوارض جانبی آنان نیز باشید!
اگر سری به سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های شهر بزنید، غرفه غذاهای آماده در کنار فست‌فود انواع خورش‌های متنوع اصیل ایرانی همچون قیمه، قرمه سبزی فسنجان، خوراک مرغ و… عرضه می‌شود. غذاهایی که از صفر تا صد آن در کارخانه و به شکل کاملا مکانیزه تهیه می‌شود. امروزه این غذاها به کمک زندگی نوین آمده تا شاید بتواند مشکلات ناشی از زندگی روزمره را کاهش دهد. از آنجا که هیچ رستوران و غذایی هرچند بهداشتی و کنترل شده جای غذای خانگی را نمی‌گیرد، این غذاها پرطرفدار شده‌اند. از سوی دیگر در جامعه شاهد انواع بیماری‌های ناشی از مصرف غذاهای پرکالری، چرب و پرنمک هستیم که بیماری‌هایی از جمله دیابت، کلسترول، فشار خون، سوءتغذیه و… را در جامعه صنعتی به‌شدت رواج داده است.
سوء تغذیه در اثر ازدیاد مواد غذایی
به‌طور کلی هر نوع انحراف از تعادل تغذیه‌ای که در اثر کمبود یا مصرف زیاده از حد مواد غذایی به وجود آید سوءتغذیه تلقی می‌شود. در گذشته سوءتغذیه بیشتر در اثر کمبود مواد غذایی به وجود می‌آمد حال آنکه امروزه سوءتغذیه ناشی از زیاد بودن مواد غذایی شایع شده است و آمارها نشان می‌دهد 60 درصد مردم کشور ما اضافه وزن دارند و از چاقی رنج می‌برند. میزان سوءتغذیه در دنیا نیز به این ترتیب است که حدود ۲۱۵ میلیون کودک دچار کوتاهى قد براى سن هستند که به عبارت دیگر کوتاه‌قدىِ تغذیه‌اى دارند و ۵۰ میلیون کودک هستند که وزن براى قد آنها کمتر از استاندارد بوده است. نتایج به‌دست آمده از بررسى‌هاى تن‌سنجى روى کودکان زیر ۵ سال در کشور در سال ۱۳۷۴ است نشان مى‌دهد که ۷/۱۵ درصد کودکان در این سنین دچار کموزنى ملایم و شدید هستند. به عبارت دیگر وزن آنها زیر دو انحراف معیار از استاندارد بوده است. کموزنى دختران ۳/۱۶درصد و براى پسران ۱۵ درصد است. بدین‌ترتیب ملاحظه مى‌شود که خطر کموزنى یا اختلال رشد نزد دختران بالاتر از پسران است. در ضمن خطر اختلال رشد در روستاها از شهرها بیشتر است. این مطالعه‌ها نشان مى‌دهد که کموزنى در روستاها ۷/۱۸ درصد و در شهرها ۳/۱۳ درصد بوده است. این در حالی است که مصرف غذاهای آماده و فست‌فود در جوامع دنیا به ویژه ایران از ارقام بالایی برخوردار است که این امر خود گواه کمبود ویتامین و عدم مصرف مواد مغذی در بین افراد در جامعه است.
مواد افزودنی در غذاهای آماده خطرناک‌اند
یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان درباره افزایش مصرف غذاهای آماده و کنسروها می‌گوید: در طبخ غذاهای آماده از افزودنی‌های مجاز، مواد نگهدارنده، نمک و چربی فراوان استفاده می‌شود که این افزودنی‌ها خود نشان‌دهنده کاهش میزان سلامتی در جامعه است. رسول خضری می‌افزاید: باید توجه داشت که مصرف غذاهای آماده هیچ مشکلی برای سلامت جامعه ایجاد نمی‌کند، آن هم به این دلیل که استانداردهای لازم در چگونگی طبخ این غذاها لحاظ شده است. به گفته او مواد افزودنی مضرات خاص خود را دارد و این مواد بر سلامت گروه‌های خطر در جامعه به ویژه زنان باردار و کودکان تاثیر سوء دارد. او با بیان اینکه نه تنها غذای آماده بلکه گرم کردن غذاهای خانگی برای دومین بار باعث از بین رفتن بسیاری از ویتامین‌ها، مواد مغذی و ریزمغذی‌ها می‌شود، می‌افزاید: حتی‌الامکان باید برای مصرف روزانه غذا تهیه شود تا با مصرف غذای تازه ویتامین‌های مورد نیاز به بدن برسد در غیر این صورت غذا فقط وسیله‌ای برای پر کردن شکم می‌شود. به گفته او غذاهای آماده با روش‌هایی تهیه می‌شوند که به هیچ عنوان قابل مقایسه با غذاهای تازه خانگی نیست. این عضو کمیسیون بهداشت مجلس با بیان اینکه غذای خانگی بهترین نوع خوراکی‌هاست، می‌افزاید: با توجه به اینکه امروزه جامعه به سمت صنعتی شدن پیش می‌رود به نسبت سازمان‌های مسئول باید دقت کنند که مجوزها برای تهیه غذاهای آماده حساب شده و دقیق صادر شود. خضری تاکید می‌کند: بحث امنیت و سلامت غذایی از جایگاه خاصی برخوردار است و ماده افزودنی که در آن به کار می‌رود برای جلوگیری از فساد آن است. به گفته او بسته‌بندی کنسروها، بسیار مقاوم و غیرقابل‌نفوذ برای انواع میکروارگانیسم‌ها، هوا، نور، گازها، اکسیژن و گازکربنیک است. از سوی دیگر، زمانی که مواد غذایی داخل قوطی کنسرو بسته‌بندی می‌شوند، تا حدود 120 درجه سانتی‌گراد به مدت 30-15 دقیقه حرارت می‌بینند و علاوه بر پخته شدن، استریل هم می‌شوند که استریل کردن مواد غذایی باعث کشته شدن تمام میکروارگانیسم‌های آنها می‌شود.
غذای سالم وسبک جایگزینی برای غذاهای مدت‌دار
یک کارشناس تغذیه درباره مضرات غذاهای آماده، می‌گوید: اغلب غذاهای آماده دارای کالری بالا، نمک زیاد و چربی‌های بالا، فاقد ویتامین و مواد معدنی هستند. هانیه جوادیان می‌افزاید: باید توجه داشت که اضافه وزن، چاقی در کودکان و نوجوانان، بروز بیماری‌های قلبی و عروقی در سالمندان و گرفتگی رگ‌ها از جمله مضرات مصرف زیاد غذاهای آماده و فست‌فود است. به گفته او با توجه به اینکه در زندگی امروز به دلیل کمبود وقت ممکن است در هفته چند بار از این غذاها مصرف شود باید با تغییر ذائقه و هدایت افراد به سمت تغذیه ساده و سبک از تاثیر سوء این غذاها بر روی سلامت جامعه کاست. این کارشناس تغذیه با بیان اینکه مراحل تولید، طبخ و بسته‌بندی غذاهای آماده کاملا بهداشتی و با استفاده از تکنولوژی روز انجام می‌شود، می‌گوید: نحوه تولید و مصرف این غذاها مورد تایید کارشناسان و مسئولان امر تغذیه است. این کارشناس تغذیه تصریح می‌کند: غذاهای فست‌فود چاشنی و نمکشان زیاد است و برای اینکه با هر ذائقه‌ای پسندیده شوند روغن و نمک زیادی در پخت آنها استفاده می‌شود.
باید در مصرف این دسته از غذاها خودداری کرد و حتی بهتر است اصلا مصرف نشوند. جوادیان می‌افزاید: از آنجا که پیشگیری بهتر از درمان است، برای کاهش مشکلات ناشی از بیماری‌های تغذیه‌ای، فشار خون، اضافه وزن و چاقی باید رفتارهای تغذیه‌ای را تصحیح کرد و به این ترتیب جلوی هرگونه نارسایی و مشکلات ناشی از تغذیه صحیح گرفته شود. او با بیان اینکه بخشی از فرهنگ ملت ما استفاده از مواد مغذی و سالم است، تاکید می‌کند: در سفره ایرانی غذاهای سالم از انواع سبزی، مواد لبنی و تخم‌مرغ تهیه می‌شود که از نظر ارزش تغذیه‌ای نیز بسیار مناسب هستند اما گسترش فست‌فود، نقش این غذاها را کم می‌کند. این مساله موجب می‌شود عادت‌های خوب تغذیه‌ای ما نابود شود، پس در این شرایط باید با تغییر ذائقه و استفاده از غذاهای سالم و سبک حتی‌الامکان جلوی مصرف این غذاها را گرفت. جوادیان تاکید می‌کند: وقتی هیچ میکروارگانیسمی داخل ماده غذایی وجود نداشته باشد و بسته‌بندی آن هم به گونه‌ای باشد که امکان نفوذ عوامل رشد میکروب در ماده غذایی به صفر برسد، می‌توان آن ماده غذایی را برای مدتی طولانی و بدون نگرانی از فساد در دمای محیط نگهداری کرد. فقط نباید کنسروها را در معرض تابش مستقیم نور آفتاب و مکان بیش از اندازه گرم قرار داد
روزنامه آرمان،
