همه این شرایط را تجربه کرده ایم : یک روز گرم و سوزان، شما چندین خیابان را تا محل کارتان پیاده روی کرده اید و احساس می کنید که تمام نقاط بدن شما را عرق فرا گرفته است. تنها امیدوارید که بوی بد شما کل روز در مشام همکارانتان نپیچد. در شرایط دیگری نیز ممکن است بدن شما بوی بد بدهد. مثلاً پس از ورزش کردن یا استحمام دیر به دیر.
بعضی وقتها ممکن است کسی بوی بد شما را حس نکند، ولی بوی بد بدهید. دانشمندانی که درباره VOC تحقیق می کنند خیلی وقت است ثابت کرده اند که هر شخص بوی خاص خود را دارد، دقیقاً مانند اثر انگشتشان. بعضی به آن “اثر بوی بدن” می گویند. برای همین سگ ها افراد فراری را می توانند از روی بوی بدنشان پیدا کنند. همچنین یک عطر مشخص، روی بدن هر شخص بوی متفاوتی دارد.
با وجود اینکه بینی ما آنقدر حساس نیست که بتواند یک شخص را از شخص دیگر بشناسد، ولی باز هم “اثر بوی بدن” می تواند روی سلامت و روابط شخص تاثیر بگذارد.
پنج مورد از ویژگی های بوی مخصوص شما به شرح زیر است:
بوی بدن تان ممکن است باعث جذب پشه ها شود
اگر یک روز تابستانی بیرون بروید و حس کنید که غذای پشه ها شده اید، به خاطر بوی بدنتان است. بر اساس تحقیقات جدیدی که درباره دوقلو های همسان و غیر همسان انجام شده، دانشمندان معتقدند که ژن های بدن هستند که بوی هر شخص را برای حشرات جذاب و یا غیر جذاب می کنند. در یک آزمایش از 74 نفر دوقلو درخواست کردند که در یک سالن Y مانند قرار بگیرند و دوقلوهای همسان در یک سر و دوقلو های غیر همسان در سر دیگر دست همدیگر را بگیرند. سپس از سر دیگر که خالی بود تعداد زیادی پشه آزاد کردند تا ببینند که پشه ها کدام نوع دوقلو را به دیگری ترجیح می دهند. دوقلوهای همسان هر دو به اندازه یکدیگر نیش زده می شدند، در حالی که از بین دوقلوهای غیر همسان، پشه ها فقط یکی از قلوها را نیش می زدند (که ژن های آنها کمتر شبیه یکدیگر بود). هر چند پشه ها موجوداتی هستند که هر کسی را نیش می زدند، امّا فقط 20 درصد انسان ها مخصوصا این حشرات کوچک را جذب خود می کنند. محققین امیدوارند که مشخص کنند کدام ژن ها جذاب پشه ها هستند تا بتوانند داروی مخصوص جهت دفع پشه ها تولید کنند.
بوی بدن تان ممکن است برای شما رابطه عاشقانه به وجود بیاورد
همانطور که دو جنس متضاد، همدیگر را جذب می کنند، دانشمندان با تحقیق روی حیوانات و انسان ها به این نتیجه رسیده اند که شما بیشتر جذب افرادی می شوید که بوی بدنشان با بدن شما فرق می کند. در یک آزمایش محققین از زنان مختلف خواستند تا به بوی پیراهن همسرشان که دو روز متوالی آن را پوشیده اند، امتیاز بدهند تا مشخص شود که کدام یک جذاب تر است. نتایج حاکی از آن بود که زنانی که بوی بدن همسرشان از نظر شیمیایی کاملا با بدن خودشان متفاوت بود، امتیاز بیشتری به آنها داده بودند.
ولی دیگر دلیل نمی شود که از عشقتان بخواهید که سر قرار پیراهن دو روزه بپوشند. زیست شناس مشهور Gary Beauchamp می گوید: « این تفکر که بو نقش مهمی در پیدا کردن جفت مناسب دارد بیشتر برای حیوانات صدق می کند، البته در مورد انسان ها هم یک ملاک محسوب می شود.» بنا به سخن فوق، بوی بدن هر چند تاثیر دارد، ولی طبعاً تنها دلیل برای انتخاب شریک واقعی تلقی نمی شود. حال که حس بویایی انسان ها خیلی ضعیف تر از حیوانات عمل می کند.
زمانی که استرس داشته باشید، بوی بدنتان پخش می شود
دانشمندان کشف کرده اند که اضطراب باعث عرق کردن شما می شود. لازم نیست کل روز استرس داشته باشید و تمام پیراهنتان غرق در عرق شود. اگر بیشتر اوقات استرس داشته باشید، بوی بدنتان تغییر می کند.
حیوانات می توانند ترس را احساس کنند؛ بر اساس گفته های Gary این جمله درست است و حیواناتی که حس بویایی قوی دارند مانند سگ ها به راحتی می توانند بوی استرس حاصل از ترس را احساس کنند؛ مثلاً استرس یک پروژه بزرگ در سر کار یا مشکلات شما با خانواده و دوستانتان. البته استرس بوی مخصوص بدن شما را عوض نمی کند، بلکه یک بوی جدید به بوی مخصوص شما اضافه می کند. یعنی حیوانات علاوه بر بوی مخصوص شما، بوی استرس شما را نیز حس می کنند. به طور مثال شما صورت دوستتان را می شناسید و در صورت زدن عینک، آن را نیز تشخیص می دهید.
بو می تواند برای شما دوست پیدا کند یا باعث شود دوست هایتان را از دست بدهید
اگر شما از افرادی هستید که انقدر بو می دهید که انگار یک هفته است حمام نرفته اید، ممکن است تعدادی از دوستانتان را از دست بدهید. حتی اگر بوی بدنتان مانند عطر خوشبو باشد، ممکن است دوستانتان را از شما دور کند (یا شاید هم دوستان جدیدی را به شما نزدیک کند). دانشمندان در لهستان آزمایش جدیدی در مورد پیراهن افراد انجام دادند تا ثابت کنند که بوی بدن شخصیت افراد را مشخص می کند؛ نتیجه این بود که سلیقه افراد مختلف بر اساس بو با هم فرق می کرد. آنها 30 مرد و 30 زن را جمع کردند و یک پیراهن سفید مشخص را به مدت 3 روز متوالی به آنها پوشاندند. سپس از 100 زن و 100 مرد دیگر خواستند که یک پیراهن را بو کنند تا و شخصیت آن فرد را حدس بزنند. داوطلبان به طور دقیق توانستند حدس بزنند که پیراهن ها متعلق به یک شخص برون گرا، سلطه گر یا زودرنج هستند. پس اگر شما یک انسان سلطه گر هستید، احتمالا کسانی که می توانند دوست یا عشق شما باشند سریعاً آن را حس می کنند، قبل از اینکه حتی حرفی بزنید.
بوی بدن، سلامتی شما را نشان می دهد
بیماری یا استرس همانطور که بیان کردیم بوی بدن شما را تغییر نمی دهند، بلکه به آن اضافه می شوند. گری می گوید: «مطمئنا حیوانات و انسان ها وقتی مریض می شوند، بوی خاصی تولید می کنند.» اما گری و بقیه دانشمندان هنوز نمی دانند که بیماری چگونه روی بوی بدن تاثیر می گذارد. برای روشن شدن این موضوع، دانشمندان دوباره از حیوانات استفاده کردند. در یک آزمایش انجام شده توسط سازمان پزشکی ادرار شناسی اروپا، یک سگ تعلیم یافته با توجه به بوی ادرار بیماران، از میان 33 بیمار، سرطان پروستات 30 نفر از آنها را به درستی تشخیص داد. حتی انسان ها نیز گاهی می توانند با استفاده از بینی شان بیماری شان را تشخیص دهند. در یک آزمایش دیگر به بعضی از شرکت کنندگان داروی تضعیف سیستم دفاعی بدن و به بعضی دیگر داروی تقویتی تزریق کردند. داوطلبانی که لباس هایشان را بو کردند توانستند افراد مریض را از افراد سالم تشخیص دهند.
البته تنها دانستن اینکه بیماری هایی مانند سرطان یا دیابت در بوی بدن شخص تاثیر می گذارند، به دکتر کمک نمی کند که بیماری را تشخیص دهد. هدف دانشمندانی مانند Gary این است که در آینده بتوانند از روی بوی بدن افراد سریع تر و دقیق تر از روش های امروزی، نوع بیماری را تشخیص دهند.