علت بروز سرطان ریه چیست و چه عواملی در ایجاد آن تاثیر گذارند؟
هر یک از این لوبولها از تودههای کثیری سلول مانند خوشههای انگور تشکیل شدهاند که پهلوی هم چیده شده و در کنار یک مجرای ظریف قرار گرفتهاند. ترشح این سلولها که همان شیر است به داخل این مجاری ریز ریخته میشود. از پیوستن این مجاری یک مجرای اصلی در هر لوبول تشکیل و به نوک پستان منتهی میشود.
در تشکیل پستان علاوه بر بافت اصلی یعنی غدد تولیدکننده شیر، بافت چربی و بافت همبندی نیز وجود دارد که روی هم شکل موزون پستان را بهوجود میآورند. تودههای پستان (که در لفظ عامه غده پستان نامیده میشود) در بسیاری از خانمها و گاهی به ندرت در آقایان به وجود میآید.
تومورهای خوشخیم و سرطانها گاهی در معاینه قابل تمایز نیستند. بیماران معمولا در موقع استحمام متوجه سفتی در یک ناحیه پستان خود میشوند و چون در استحمام قبلی وجود نداشته است، از پیدایش ناگهانی و رشد توده دچار هراس و نگرانی زایدالوصفی میشوند، ولی حقیقت آن است که تمام تودههای پستانی مدتی قبل از آنکه بهوجودشان پی برده شود، وجود داشتهاند.
درمان یا عمل جراحی
در صورتی که توده خارج شده خوشخیم باشد کار دیگری لازم نیست، ولی تمام تودههای سرطانی نیاز به اقدامات بیشتری دارند. در این مورد حتی بین بزرگترین متخصصان هم اختلاف سلیقههایی وجود دارد. یکی از دلایل مهم این مسأله رفتار متفاوت سرطانهای پستان در بیماران مختلف است. گاهی با یک عمل محدود در یک شخص بیماری ریشهکن میشود و به عکس در دیگری حتی وسیعترین عمل هم با ناکامی روبهرو میشود.
علاوه بر عمل جراحی از رادیوتراپی و شیمیدرمانی هم در معالجه سراطان پستان استفاده میشود. در حدود ۴٠ سال قبل عمل جراحی وسیعی برای درمان سرطان پستان انجام میگرفت که در آن علاوه بر پستان، عضلات زیر آن نیز برداشته میشد. در حال حاضر عمل سادهتری انجام میگیرد و عضلات زیر پستان به حالت خود باقی گذارده میشوند. در سالهای اخیر اعمال جراحی محدودتری نیز مرسوم شده است، که در آن فقط قسمتی از پستان برداشته میشود.
در این مورد چون ممکن است آثاری از سرطان باقی بماند، پس از عمل اقدام به رادیوتراپی یا برق گذاشتن پستان میکنند که در اصل، تکمیلکننده درمان است. این نوع عملهای محدود، در مواردی کاربرد دارد که تومور پستان بزرگ نباشد.
در صورتی که پستان به طور کامل برداشته شود، بیمار میتواند پس از عمل از سینهبندهای مخصوصی که برای این کار ساخته شده است، استفاده کند. همچنین جراحی پلاستیک برای بازسازی پستان نیز در بعضی موارد به کار میرود.
بیوپسی پستان را میتوان با بیحسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام داد. ولی در مواردی که شک سرطانی بودن توده وجود دارد، بهتر است از بیهوشی عمومی استفاده شود. بیمار شب قبل یا صبح روز عمل با حالت ناشتا بستری میشود. پس از تکهبرداری، نمونه بافت بلافاصله توسط پاتولوژیست بررسی و منظره میکروسکوپی آن مطالعه و ماهیت خوشخیم یا سرطانی آن با اطمینان مشخص میشود.
در صورت وجود سرطان، عمل جراحی وسیعتر در حالی که بیمار هنوز بیهوش است انجام میگیرد. درد پس از عمل برداشتن پستان «ماستکتومی» چندان زیاد نیست و با مسکنهای معمولی تسکین مییابد. بیمار معمولا پس از ٢ تا ۵ روز از بیمارستان مرخص میشود. بخیهها پس از یکی دو هفته برداشته میشوند و پس از آن بیمار برای ادامه درمان به متخصص درمان دارویی سرطان یا شیمیدرمانی معرفی میشود.
دکتر ایرج فاضل