نکات مهم پس از زایمان طبیعی و سزارین

نکات مهم پس از زایمان طبیعی و سزارین

در دوران نه ماهه بارداری، بدن خانم ها دچار تغییرات زیادی میشود. در این دوره مادر شاید به خاطر حفظ سلامت جنین نتواند به سلامت خود، آنطور که باید توجه کند. پس این مهم است که پس از زایمان به طور جدی به فکر سلامت خود باشد. در این مطلب به طور کامل نکاتی را که خانم ها پس از زایمان طبیعی و یا سزارین باید بدانند را به شما خواهیم گفت. با ما همراه باشید.

حفظ سلامت و زیبایی پس از زایمان

بعد از زایمان طبیعی و سزارین چه کار کنیم؟

بعد از زایمان یکی از مهمترین ها برای مادران توجه به نکات مهم بعد از زایمان است. مادرانی که می خواهند بعد از زایمان سلامتی بدنشان حفظ گردد و دوباره زیبایی اندام هایشان به حالت اولیه بازگردد بهتر است این مطلب سماتک را دنبال کنند. در ادامه این پست نکات مهم برای روزهای بعد از زایمان طبیعی و سزارین را به شما گوشزد خواهیم کرد.

 

شش هفته اول بعد از زايمان، دوران نقاهت پس از زايمان (نفاس) ناميده می شود. در اين مدت نيز لازم است مادر در چند نوبت توسط کارکنان بهداشتی مراقبت شود. پدر و مادر نيز بايد به تغييرات طبيعی و خطراتی که سلامت مادر و نوزاد را تهديد می کند آگاه بوده و در صورت بروز علائم خطردر اسرع وقت به مراکز درمانی مراجعه نمايند. تغييرات بدن مادر پس از زايمان دو تغيير عمده بدن مادر در دوران بعداز زايمان مربوط به رحم و پستان است.

 

تغییرات رحم بعد از زایمان
پس از زايمان رحم کم کم به حالت اوليه خود برگشته و اندازه آن به سرعت کوچکتر می شود.

 

پوشش ضخيمی که ديواره رحم براي لانه گزينی جنين تشکيل شده بود ابتدا به شکل ترشحات خونی وسپس ترشح قهوه ای رنگ و پس از حدود۱۰ روز به صورت ترشحات زرد يا سفيد رنگ از مهبل خارج می شود. البته ممکن است در برخی خانم ها خونريزی در حد لکه بينی،حتی تا حدود ۴۰ روز پس از زايمان نيز ادامه يابد. در اين مورد براي اطمينان بيشتر می توان با پزشک يا ماما مشورت کرد.

 

در اکثر مادرانی که کودک خود را شير می دهند به مدت ۵ تا ۶ ماه بعداز زايمان و گاهی تازمانی که تغذيه کودک با شير مادر ادامه دارد، قاعدگی اتفاق نمی افتد. ولی در زنانی که کودک خود را از پستان شير نمی دهند، معمولاً قاعدگی حدود ۴ تا۸ هفته بعد از زايمان اتفاق می افتد. گاه اولين قاعدگی غيرعادی و توأم با خونريزي زياد و خروج لخته است و نبايد موجب نگرانی شود، ولی در صورت ادامه اين وضعيت بايد به پزشک مراجعه شود.

 

تغییرات سینه و پستان ها
در روزهای اول بعد از زايمان آغوز که حاوی پروتئين بيشتر و مواد ايمن سازی مشابه واکسن است در پستان ها توليد و ترشح آن تا ۱۰ روز ادامه يافته و سپس به شير تبديل می شود. مقدار شير در افراد مختلف، متفاوت بوده و بستگی به دفعات شيردهی، رژيم غذائی وحالات روحی مادر دارد.

 

حالت افسردگی بعد از بارداری
برخی از مادران در روزهای اول پس از زايمان احساس اندوه وغم بی دليل می کنند که معمولاً زودگذر است و در افراد مختلف،شدت آن متفاوت می باشد. چنانچه اين حالت طولانی و مداوم شود، مشورت با پزشک لازم است.علائم خطر پس اززايماندوران پس از زايمان نيز می تواند مانند دوران بارداری برای مادر خطرآفرين باشد. بنابراين اطلاع از علائم خطر اين دوران نيز برای مادر و پدرضروری است و بايد با مشاهده اين علائم حتماً به پزشک يا ماما مراجعه کنند.

 

اين علائم عبارتند از:
تب و لرز
خونريزی بيش از ميزان قائدگی در هر زمان و يا ادامه خونريزی بيشتر از حد لکه بينی بعد از ده روز
درد و ورم ناحيه بخيه ها
هر گونه درد، قرمزی و تورم پستان ها
لمس توده يا درد و تورم و خروج ترشحات چرکی از محل بخيه ها
خروج ترشحات چرکی و بدبو ازمهبل
درد زير دل يا درد ساق پا

 

بی اختياري دفع ادرار و مدفوع مراقبت های پس از زايمان ساعات اول پس از زايمان (۶ساعت اول) مهم ترين و خطرناک ترين زمان برای مادر می باشد. در اين مراقبت ها کنترل ميزان خونريزی و علائم حياتی مادر (فشارخون،دمای بدن، نبض و تنفس) اهميت زيادی دارد ارائه ای مراقبت ها بر عهده پزشک يا ماما می باشد.

بعد از زايمان تغذيه نوزاد با شير مادر بسيار اهميت دارد

 

ساير مراقبت های ضروری برای مادر عبارتند از:

 

تغذيه
رژيم غذائی مادران شيرده بعد از زايمان در مقايسه با غذای زنان باردار نياز به کالری و پروتئين بيشتری دارد زيرا بايد پروتئين،کلسيم و ساير موادی که مادر در اثر شيردهی ازدست می دهد تأمين شود. ضمناً برای جلوگيری از کم خونی و کمبود ويتامين ها مصرف روزانه يک قرص آهن و يک قرص مولتی ويتامين تا سه ماه پس از زايمان برای مادر تجويز می شود.

 

مراقبت از نوک پستان
بعد از زايمان تغذيه نوزاد با شير مادر بسيار اهميت دارد زيرا شير مادر علاوه بر مزايای زيادی که دارد، احتياجات تغذيه ای نوزاد را در ۴ تا ۶ ماه اول زندگی بر طرف می کند. براي تغذيه نوزاد باشير مادر، لازم است مراقبت مناسب پستان ها را کاملاً تميز نگه دارد.

 

البته شستن نوک پستان در هر بار تغذيه نوزاد و همچنين استفاده از صابون توصيه نمی شود، فقط کافی است خانم های شيرده پستان های خود را يکبار در روز شسته و اجازه دهند تا در معرض هوا خشک شود.در بعضی مادران شيرده به دليل وضعيت نادرست شيردهی ودر حالتی که شيرخوار به قدر کافی از هاله پستان را در دهان قرار نداده و فقط نوک پستان را می مکد، نوک پستان زخم می شود. مادر می تواند براي کمک به بهبود زخم يا شقاق نوک پستان، بعد از تغذيه نوزاد يک قطره از شير خود را روی نوک و هاله پستان قراردهد.

 

حتی اگر حالتان خوب است و حتی احساس خوبی دارید، حواستان باشد که گول نخورید عوارض این ها بعدا سراغتان می آید. در روز و ساعت های معینی مهمان بپذیرید.

 

استراحت و آرامش شما و نوزاد در اولویت است. بنابراین هر دقیقه و ساعت این آرامش نباید به هم بخورد. حتی در سنت ما هم آمده که باید تا ۴۰ روز هوای مادر را داشته باشید. و علم پزشکی هم می گوید ۶ هفته دوران نقاهت بعد زایمان است. رفت وآمد ها را کم کنید. مادر زیاد نایستد.

 

ولی بعضی وقت ها لازم است که مادر راه برود، به این دلیل که فاکتورهای خونی بعد زایمان به هم میخورد و احتمال اینکه فلبیت یا لخته در ورید های عمقی ایجاد شود ، هست. پس باید جریان خون در بدنش بالا برود تا دچار آمبولی نشود. که در این شرایط باید شکم را به داخل بگیرد و کف لگن رابه سمت بالا بدهد وکمی دولا شود و راه برود. در حد ۵ – ۶ دقیقه و بعد دوباره مینشیند . دوباره کمی راه میرود و دوباره می نشیند. و هر قدر که از روزهای اول بیشتر می گذرد راه رفتن را باید بیشتر کنید.
توجه کنید که موقع خواب زیر سر و زیر پایتان در یک سطح قراربگیرد.

 

اگر روز دوم یا سوم پایتان درد گرفت و حس کردید که یک مسیری در عروق پا مثل طناب سفت و قرمزشده، یا درد و ورم در ناحیه پشت پا احساس کردید سریعا با دکتر تان تماس بگیرید. این حالت می تواند بعدا همراه با تنگی نفس و تپش قلب همراه باشد.

 

متخصص های انگلیسی می گویند خانمی که تازه زایمان کرده، کاری راکه می تواند خوابیده انجام دهد نشسته انجام ندهد و کاری راکه می تواند نشسته انجام دهد ایستاده انجام ندهد.

 

بعد از زایمان بستن لگن و شکم خوب است. ولی نه خیلی سفت. به خصوص بعد از سزارین، چون این لایه ها به هم میچسبند و چسبندگی ایجاد می شود.

 

در هر تغییر وضعیت از حالت خوابیده به نشسته و از نشسته به ایستاده و برعکس، کاملا شکم را به داخل می دهید و لگن را به سمت بالا میکشید و از جا بلند شوید. در واقع خودتان گن طبیعی بدن خودتان باشید.

 

برای جمع کردن رحم و شکم ولگن ۶ هفته زمان را باید در نظر بگیرید.

 

مورد دیگری که امکان داره بعد زایمان پیش بیاد عفونت های ادراری هست. به هر حال شما یکسری خونریزی هایی رو بعد زایمان دارید وبدن برای عفونت مستعد است، پس اگر لباس زیرتان مرتب عوض نشود، امکان ایجاد عفونت وجود دارد.

 

خانمهایی که زایمان طبیعی می کنند، احتمال اینکه برش کف لگن داشته باشند هست بنابراین بخیه هایی که بعدش در این ناحیه وجود دارد باید مرتب شستشو شود و خشک نگهداری شود. گهگاهی سشوار را با باد ملایم در فاصله ۲۰ سانتی بخیه ها نگه دارید و آنها راخشک نگه دارید و حواستان باشد که در رطوبت نمانید.

 

بعد از زایمان بر خلاف الان که مرتب دستشویی میروید، میزان ادرارتان کم می شود. چون در حال شیردهی هستید.و این امکان عفونت رازیاد می کند چون دستشویی کم میروید و بنابراین کمتر خودتان را چک و لباستان را عوض می کنید. پس حواستان باشد که مرتب خودتان رابشویید و خشک کنید ولباس زیر و نوار بهداشتی تان را عوض کنید.

مورد دیگری که احتمالش وجود دارد، هموروئید است
درقسمت انتهای راست روده، یک کیسه پر از عروق عصبی داریم. در زمان بارداری به علت تغییرات هورمونی عروق این کیسه عصبی ممکن است شل و باز شود و کش بیاید. حالا اگر یبوست هم در کار باشد، باعث می شود که به این عروق فشار بیاید و آنها را از مقعد بیرون بیاندازد. یا حتی عروق را پاره می کند و امکان خونریزی هم وجود دارد.

 

در واقع یا زخم میشود یا خونریزی میکند یا یه کیسه عروق از مقعد بیرون می افتد . و درد ایجاد میشود.

 

چون یبوست بعد زایمان پیش می آید و شایع است. بنابراین تغذیه بعد از زایمان خیلی مهم است تا یبوست نگیرید. به خصوص اگر در بارداری تان مستعد یبوست بودید و یبوست داشتتید باید حواستان به بعد زایمان هم باشد. و مرتب غذاهایی بخورید که دفع را زیاد کند مثل کمپوت های سیب و گلابی و آلوی خشک شده و آلوی پخت شده در سوپ اینها در بچه هم نفخ ایجاد نمی کند. قطعا ممکن است بعد زایمان دو سه روزی دفع نداشته باشید و طبیعی هم هست ولی اگر از چهار روز گذشت و دفع نداشتید با وجود اینکه اصول تغذیه رو رعایتمی کنید، پس:

 

۱- یبوست رو باید درمان کنید.
۲- اگر حس کردید یه کیسه ای اومده بیرون با دست تمیز بفرستیدش داخل، راحت میره بالا.
۳-گرمش کنید.
۴- اگر موقع دفع درد داشتید، پماد های آنتی هموروئید هست که از داروخانه میگیرید و با لیدوکائین ترکیب میکنید و شب ها این پماد رو داخل مقعد می کنید تا این تحریک آروم بشه و دفع فردا صبح راحت بشود.

 

عوامل ایجاد یبوست متعدد است
بارداری، ارث و ژن، زایمان سخت همه می توانند عامل باشند. البته در سزارین بیشتر از زایمان طبیعی این مورد دیده شده است. علت اینست که میزان سزارین بالاست و سزارین عامل نیست بلکه تعدد دارد. و اصلش هم همون بارداری و سنگینی دوران بارداری است برای همین می گوییم که در بارداری تا وقتی احساس دفع ندارید نروید و زور بزنید. این زور ها می تواند این کیسه رو بیرون بفرستد.

 

از بعد زایمان، این لگن و شکم باید سر جایش برگردد و جمع شود. بنابراین بحث ورزش را در ۶ هفته اول بعد زایمان نداریم. آنچه داریم توانبخشی بعد زایمان است. چه ۶هفته بعد چه سه ماه بعد از زایمان هم هر ورزشی را نمی شود انجام داد، بلکه اول باید تست شوید که معلوم شود که عضله شکم به جای اولش برگشته یا نه و اینکه کف لگن اون توانمندی اش رو بدست آورده یانه.

 

وقتی تایید شد مسئله ای نیست. البته خانمی که شیر می دهد تا ۹ ماه ورزش سنگین نمیکند چون هنوز از نظر هورمونی نیمه حامله محسوب می شود وهنوز مفاصل شل هستند. پس ورزش های سنگین و رقابتی انجام نمی دهد. ولی ورزش های ملایم جهت برگشت پذیری رامی تواند انجام دهد.

 

سر یک هفته بعد از زایمان دکتر شما رو می بیند و رحم وشکم شما رو چک می کند.

 

شش هفته بعد از زایمان هم یک معاینه می شوید.

 

روزهای اول بعد زایمان سر پا ایستادن شما نباید بیش از ۵ دقیقه باشد. اون هم برای ایجاد جریان خون در بدن.

 

برای اینکه بخیه های جذبی در زایمان طبیعی زود تر جوش بخورد، تمرینات کف لگن خیلی کمک می کند.

 

کمربند و گن : اگر کمر درد دارید و اگر عضله شکم شل است حتما ببندید.

myportal

۱۱ فروردین ۱۳۹۵

مطالب پیشنهادی